Yazar: Yasin Sarı
Alim bilendir arif tanıyan. Bilmek ve tanımak birbirini tamamlayan ancak birbirinden farklı olan iki kavram. Âlim olmak için yaşantı şart değil teorik bilgi kâfidir. Ancak arif olmak için yaşantı ile kazanılan bilgi, deneyim ön şarttır.
Ben bir Mercedes’in bütün özelliklerini biliyor olabilirim ancak Mercedes’i sürmediysem yeterli derecede kullanmadıysam bu bilgi tanımayı beraberinde getirmez. Tanımak için deneyim şarttır.
Birisi limonatanın bütün kimyasal yapısını bilebilir ancak bu onun limonatayı tanıdığını göstermez. Limonatayı tanımak için onu içmek gerekir. Limonatayı içen tadına varan onu tanıyordur belki kimyasal yapısını bilmiyordur ama bilmek ayrı tanımak ayrı dedik.
Kitaplardan öğrenilen bilgi bizi en fazla âlim yapar, kitap yoluyla birçok şeyin bilgisine erebiliriz ama o tanıma ufkuna eremeyiz. Anne sütü hakkında araştırma yapan bilim adamı anne sütünü biliyordur ama o sütü içen o sütle beslenen çocuk o sütü tanıyordur.
Bilme analitiktir tanımak holistiktir. Bilmek teoriktir tanımak deneyimseldir. Tanımadan bilmek ağaçları görüp ormanı görmemektir aksine bilmeden tanımak ormanı görmekten ağaçları görememektir. Bilmek ve tanımak birleşince bilgelik olur. Tanımadan bilen bilgilidir ama bilge değildir.
Alim bilendir arif tanıyan. Bilmek ve tanımak birbirini tamamlayan ancak birbirinden farklı olan iki kavram. Âlim olmak için yaşantı şart değil teorik bilgi kâfidir. Ancak arif olmak için yaşantı ile kazanılan bilgi, deneyim ön şarttır.
Ben bir Mercedes’in bütün özelliklerini biliyor olabilirim ancak Mercedes’i sürmediysem yeterli derecede kullanmadıysam bu bilgi tanımayı beraberinde getirmez. Tanımak için deneyim şarttır.
Birisi limonatanın bütün kimyasal yapısını bilebilir ancak bu onun limonatayı tanıdığını göstermez. Limonatayı tanımak için onu içmek gerekir. Limonatayı içen tadına varan onu tanıyordur belki kimyasal yapısını bilmiyordur ama bilmek ayrı tanımak ayrı dedik.
Kitaplardan öğrenilen bilgi bizi en fazla âlim yapar, kitap yoluyla birçok şeyin bilgisine erebiliriz ama o tanıma ufkuna eremeyiz. Anne sütü hakkında araştırma yapan bilim adamı anne sütünü biliyordur ama o sütü içen o sütle beslenen çocuk o sütü tanıyordur.
Bilme analitiktir tanımak holistiktir. Bilmek teoriktir tanımak deneyimseldir. Tanımadan bilmek ağaçları görüp ormanı görmemektir aksine bilmeden tanımak ormanı görmekten ağaçları görememektir. Bilmek ve tanımak birleşince bilgelik olur. Tanımadan bilen bilgilidir ama bilge değildir.
Yorum