BİSMİLLAHİR RAHMANİR RAHİM
HAMD OLSUN ALEMLERİN RABBİNE
VE SELAM OLSUN MEVLAMIZ MUHAMMEDE VE TERTEMİZ EHLİ BEYTİNE
HAMD OLSUN ALEMLERİN RABBİNE
VE SELAM OLSUN MEVLAMIZ MUHAMMEDE VE TERTEMİZ EHLİ BEYTİNE
imamet inancı müslümanların akidesinin bir bölümünü oluşturmaktadır tıpkı tevhid, nübüvvet ve mead inançları gibi. ve diğer akidevi konular gibi imamet konusu da hem Kur’an ve hemde sünneti Nebevi s.a.a ile sabittir. geçen yazılarımızda Kur’an’da imamet üzerine bir makale paylaşmıştık, inşaAllah bu çalışmamızda ise imametin akidevi bir konu olduğu ve imamı tanımanın nasıl bir mühim konu olduğuna dair Sünneti Nebevi s.a.a’den delili sizlerle paylaşacağız. bu delil Rasulullah s.a.a’den mütevatiren rivayet edilen "imamı tanımadan ölen cahiliyye ölümü üzere ölmüştür" hadisidir ki, bu hadis Şii ve Sünni kaynaklarda değişik sahih senedlerle rivayet edilmiştir. inşaAllah çalışmamızda hadisi Şii ve Sünni kaynaklardan belgeli bir şekilde paylaşacak ve sıhhati hakkında bilgi vereceğiz.
1. Şia kaynaklarında: şia ulemadan Berki, Himyeri, Saffar ve Kuleyni gibi muhaddisler başta olmak üzere bir çok alim bu hadisi kendi kitaplarında değişik senedlerle masumlar a.s’dan rivayet etmiştirler.
Hz. Cevad ve Hz. Taki a.s’ın ashabından olan Berki r.a (vefatı hicri 274) "Mehasin" kitabında bu konuda bir bab (başlık) açmış ve baba altında bir çok hadis rivayet etmiştir. Berki r.a diyor ki:
- [li]باب من مات لا يعرف إمامه
imamını tanımadan ölen kimse babı
عنه، عن ابن فضال، عن حماد بن عثمان، عن أبي اليسع عيسى بن السرى، قال: قال أبو عبد الله عليه السلام. ان الأرض لا تصلح الا بالإمام، ومن مات لا يعرف إمامه مات ميتة جاهلية، وأحوج ما يكون أحدكم إلى معرفته إذا بلغت نفسه هذه وأهوى بيده إلى صدره يقول: لقد كنت على أمر حسن
ibni Faddal bana Hammad b. Osman'dan, o da İsa b. Sırrı'dan anlattı, dedi ki: Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s) dedi ki: "yeryüzü imamsız ıslah olmaz ve kim imamı tanımadan ölürse cahiliyye ölümü ile ölmüştür."
عنه، عن أبيه، عن النضر، عن يحيى الحلبي، عن حسين بن أبي العلاء، قال: سألت أبا عبد الله عليه السلام عن قول رسول الله صلى الله عليه وآله: " من مات ليس له إمام مات ميتة جاهلية " فقال: نعم، لو أن الناس تبعوا علي بن الحسين عليهما السلام وتركوا عبد الملك بن مروان اهتدوا، فقلنا: من مات لا يعرف إمامه مات ميتة جاهلية، ميتة كفر؟ - فقال: لا، ميتة ضلال
babam bana Nadr b. Süveyd'den, o Yahya el-Halebi'den, o da Hüseyin b. Ebu Ala'dan anlattı, dedi ki: Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s)'dan Rasulullah s.a.a'in "bir imamı olmadan ölen kimse, cahiliyye ölümü ile ölmüştür." kavlini sordum, imam a.s dedi ki: "evet"
عنه، عن النضر، عن يحيى، عن أيوب بن الحر قال: سمعت أبا عبد الله عليه السلام يقول: قال أبي: من مات ليس له إمام مات ميتة جاهلية
Nadr b. Süveyd bana Yahya'dan, o da Eyyub b. Hürr'den anlattı, dedi ki: Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s)'ın şöyle dediğini duydum: babam (imam Muhammed el-Bakır a.s) dedi ki: "bir imamı olmadan ölen kimse, cahiliyye ölümü ile ölmüştür."
عنه، عن محمد بن علي، عن علي بن النعمان النخعي، قال حدثني الحارث بن المغيرة النضري قال: سمعت عثمان بن المغيرة يقول: حدثني الصادق، عن علي عليهما السلام قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله: من مات بغير إمام جماعة مات ميتة جاهلية، قال الحارث بن المغيرة: فلقيت جعفر بن محمد عليهما السلام، فقال: نعم، قلنا: - فمات ميتة جاهلية؟ - قال: ميتة كفر وضلال ونفاق
Muhammed b. Ali bana Ali b. Numan el-Cufi'den anlattı, dedi ki: bana Haris b. Muğire en-Nadri anlattı, dedi ki: Haris b. Muğire'nin şöyle dediğini duydum: imam Sadık bana Ali a.s'dan anlattı, dedi ki: Rasulullah s.a.a dedi ki: "bir imamı olmadan ölen kimse, cahiliyye ölümü ile ölmüştür." Cafer b. Muhammed (imam Cafer es-Sadık a.s)'a dedim ki: "cahiliyye ölümü ne demektir?" imam a.s dedi ki: "cahiliyyeden maksat küfür, nifak ve sapıklık'tır."
عنه، عن ابن محبوب، عن عبد الله بن غالب، عن جابر بن يزيد الجعفي، عن أبي جعفر عليه السلام قال: لما أنزلت. " يوم ندعو كل أناس بإمامهم " قال المسلمون: يا رسول الله ألست إمام الناس كلهم أجمعين؟ - فقال رسول الله صلى الله عليه وآله: أنا رسول الله إلى الناس أجمعين ولكن سيكون بعدي أئمة على الناس من أهل بيتي من الله، يقومون في الناس فيكذبونهم ويظلمونهم أئمة الكفر والضلال وأشياعهم، ألا فمن والاهم واتبعهم وصدقهم فهو مني ومعي وسيلقاني، ألا ومن ظلمهم وأعان على ظلمهم وكذبهم فليس مني ولا معي وأنا منه برئ
ibni Mahbub bana Abdullah b. Galib'den, o Cabir b. Yezid el-Cufi'den, o da Ebu Cafer (imam Muhammed el-Bakır a.s)'dan anlattı, dedi ki: «"Her insan topluluğunu imamıyla çağırdığımız gün." (İsra,71) ayeti nazil olunca, müslümanlar dediler ki: "ya Rasulallah, sen bütün insanların imamı değil misin?" Rasulullah s.a.a dedi ki: "Ben, Allah tarafından bütün insanlara gönderilmiş bir elçiyim; ancak benden sonra Allah tarafından benim Ehli Beyt'imden, insanlara imamlar gönderilecektir. Bunlar, insanlar arasında ortaya çıkacaklar. İnsanlar tarafından yalanlanacaklar. Küfrün ve sapıklığın önderleri ve onların taraftarları, onlara haksızlık edeceklerdir. Kim Ehli Beyt imamlarını veli edinse, onlara tabi olsa, onları doğrulasa, o bendendir, benimle beraberdir ve benimle karşılaşacaktır. Haberiniz olsun! Kim onlara haksızlık etse, onları yalanlasa, o benden değildir, benimle beraber olmaz ve ben ondan beriyim."»
Berki r.a, "Mehasin", 1/153-156, hadis 78-85[/li]
burada Berki r.a'ın "Mehasin" kitabından aktardığımız hadislerin hepsinin ravileri sika (güvenilir) ve isnadları muttasıldır. ilk hadis olan İsa b. Sırrı'nın imam Cafer es-Sadık a.s'dan aktardığı hadisi Şeyh Saduk r.a "Sevabul Amel", sayfa 205'de Hammad b. Osman'a kadar değişik bir sened ile ondan sonra ise aynı raviler aracılığı ile imam Cafer es-Sadık a.s'dan rivayet etmiştir; dördüncü Haris b. Muğire'nin imam Cafer es-Sadık a.s'dan aktardığı hadisi Sikatul İslam (İslam'ın güvenci) Kuleyni r.a "el-Kafi", 1/235, Hüccet kitabı, 87-ci bab, hadis 3'de tamamen değişik bir sened ile Haris b. Muğire'den, o da imam Cafe res-Sadık a.s'dan rivayet etmiştir. "Mehasin" kitabında hadisin senedi sahih olduğu gibi "el-Kafi"de de hadisin senedi sahihtir. Şeyhul İslam bu hadis hakkında "el-Kafi" şerhinde diyor ki:
- [li]الحديث الثالث: صحيح
3-cü hadis: sahih
II Meclisi r.a, "Miratul Ukul", 4/220[/li]
beşinci Cabir el-Cufi'nin imam Bakır a.s'dan aktardığı hadisi yine Sikatul İslam (İslam'ın güvenci) Kuleyni r.a, "el-Kafi", 1/128, Hüccet kitabı, 25-ci bab, hadis 1'de Berki r.a'dan aynı sened ile rivayet etmiştir. Şeyhul İslam "el-Kafi" şerhinde bu hadis hakkında diyor ki:
- [li]الحديث الأول: صحيح
1-ci hadis: sahih
II Meclisi r.a, "Miratul Ukul", 2/442[/li]
[img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-saffar.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-saffar1.jpg[/img]
resimde gördüğünüz imam Hasan el-Askeri a.s'ın sahabesi ve Kuleyni'nin hocası olan Muhammed b. Hasan es-Saffar r.a'ın "Besair ed-Derecat" adlı kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:
- [li]حدثنا يعقوب بن يزيد عن ابن أبي عمير عن منصور عن فضيل الأعور عن أبي عبيدة الحذاء قال كنا زمان أبي جعفر ع حين قبض ع نتردد كالغنم لا راعي لها فلقينا سالم بن أبي حفصة فقال يا أبا عبيدة من إمامك قلت أئمتي من آل محمد فقال هلكت و أهلكت أما سمعته و أنت معي أبا جعفر و هو يقول من مات و ليس عليه إمام مات ميتة جاهلية أ ما تعرف أنه قد خلف ولده جعفرا إماما على الأمة قلت بلى لعمري قد رزقني الله المعرفة قال فقلت لأبي عبد الله ع بعد ما لقيته إن سالم بن أبي حفصة قال لي كذا و كذا قال لي يا أبا عبيدة أما علمت أنه لم يمت منا ميت حتى يخلف من بعده من يعمل مثل عمله و يسير بمثل سيرته و يدعو لي مثل الذي دعا إليه يا أبا عبيدة إنه لم يمنع ما أعطي داود أن أعطي سليمان قال ثم قال يا أبا عبيدة إنه إذا قام قائم آل محمد ص حكم بحكم آل داود و كان سليمان لا يسأل الناس بينة
Yakub b. Yezid bana ibni Ebi Umeyr'den, o Mansur'dan, o Fudeyl el-Aver'den, o da Ebu Ubeyde el-Huzai'den anlattı, dedi ki: Ebu Cafer (imam Muhammed Bakır a.s)’ın zamanında vefat ettiği sırada çobansız sürü gibi sağa sola gidip geliyorduk. Bu sırada Salim b. Ebu Hafsa ile karşılaştık. Bana dedi ki: "ey Ebu Ubeyde! Senin imamın kimdir?" dedim ki: "imamlarım, Muhammed'in Ehl-i Beyt'idir." dedi ki: «Helak oldun ve başkalarını da helak ettin. Ben ve sen, birlikte Ebu Cafer (imam Muhammed el-Bakır a.s)’ın şöyle dediğini duymadık mı? "Bir imamı olmadan ölen kimse, cahiliyye ölümü ile ölmüştür."» dedim ki: "Ömrüme andolsun ki, doğrudur." Bundan üç gün veya buna yakın bir süre sonra Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s)'ın yanına gitmiştim. Allah, onu tanımamı nasib etti. Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s)'a dedim ki: "Salim bana şöyle şöyle dedi." imam a.s dedi ki: «Ey Ebu Ubeyde! Bizden birisi, kendisinden sonra yerine geçip kendisinin amelinin aynısını yerine getirecek, onun hareket tarzını izleyecek, onun çağırdığı ilkelere insanları çağıracak birini bırakmadan ölmez. Ey Ebu Ubeyde! Davud'a verilenler, aynı şeylerin Süleyman'a verilmesine engel değildir.» Sonra şunları ekledi: «Ey Ebu Ubeyde! Muhammed s.a.a’in soyundan bir imam kalktığı ve Davud ve Süleyman a.s'ın hükmüyle hükmettiği zaman, ondan kesinlikle kanıt istenmez.»
Saffar r.a, "Besair ed-Derecat", 5/295, 15-ci bab, hadis 5[/li]
hadisi Sikatul İslam (İslam'ın güvenci) Kuleyni r.a "el-Kafi", 1/249, Hüccet kitabı, 99-cu bab, hadis 1'de ibni Ebi Umeyr'e kadar kendi senedi ile ondan sonra da yukarıdaki raviler aracılığı ile rivayet etmiştir. hem Saffar'ın ve hemde Kuleyni'nin r.a senedinde geçen tüm raviler sika (güvenilir) ve isnadları muttasıldır. Şeyhul İslam Allame II Meclisi r.a "el-Kafi" şerhinde hadis hakkında diyor ki:
- [li]الحديث الأول: حسن أو موثق
1-ci hadis: hasen veya muvassak
II Meclisi r.a, "Miratul Ukul", 4/298[/li]
[img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-kuleyni.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-kuleyni2.jpg[/img]
resimde gördüğünüz Sünni ve Şiiler tarafından güvenilirliği hususunda ittifak edilmiş olan Sikatul İslam (İslam’ın güvenci) Kuleyni r.a’ın “el-Kafi” kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:
- [li]علي بن إبراهيم، عن محمد بن عيسى، عن يونس بن عبدالرحمن قال: حدثنا حماد، عن عبدالاعلى قال: سألت أبا عبدالله (عليه السلام) عن قول العامة: إن رسول الله (صلى الله عليه وآله) قال: من مات وليس له إمام مات ميتة جاهلية، فقال: الحق و الله
Ali b. İbrahim bana Muhammed b. İsa'dan, o da Yunus b. Abdurrahman'dan anlattı, dedi ki: Hammad bana Abdulala'dan anlattı, dedi ki: Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s)'a, Amme (sünniler)'in, «Rasulullah s.a.a: "bir imamı olmadan ölen kimse, cahiliyye ölümü ile ölmüştür." buyurmuştur» sözü hakkında sordum, imam a.s dedi ki: "Allah'a yemin ederim ki, doğru söylüyorlar."
Kuleyni r.a, 1/236, Hüccet kitabı, 89-cu bab, hadis 2[/li]
hadisin senedinde yer alan tüm raviler sika (güvenilir) ve isnadı muttasıldır. Şeyhul İslam "el-Kafi" şerhinde hadis hakkında diyor ki:
- [li]الحديث الثاني: حسن على الظاهر
2-ci hadis: zahire göre hasen
II Meclisi r.a, "Miratul Ukul", 4/229[/li]
[img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-ibni-babaveyh.gif[/img]
resimde gördüğünüz Şeyh ibni Babaveyh el-Kummi r.a’ın "el-imame vet-Tebsira" adlı kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:
- [li]الحذاء قال : سمعت أبا جعفر عليهالسلام ، يقول : من مات لا يعرف إمامه ، مات ميتة جاهلية كفر ونفاق وضلال
Ebu Cafer (imam Muhammed el-Bakır a.s)'ın şöyle dediğini duydum: "imamı tanımadan ölen kimse cahiliyye ölümü ile, küfür, nifak ve dalalet ölümü ile ölmüştür."
Ali b. Hüseyin b. Babaveyh el-Kummi r.a, "el-İmame vet-Tebsira", sayfa 82, hadis 69[/li]
hadisin senedinde yer alan tüm raviler sika (güvenilir) ve isnadı muttasıldır.
[img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-saduk.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-saduk1.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-saduk2.jpg[/img]
resimde gördüğünüz Şeyh Saduk r.a’ın "Uyunu ahbar er-Rıza a.s" adlı kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:
- [li]حدثنا عبد الواحد بن محمد بن عبدوس النيسابوري العطار رضي الله عنه بنيسابور في شعبان سنة اثنتين و خمسين و ثلاثمائة قال حدثنا علي بن محمد بن قتيبة النيسابوري عن الفضل بن شاذان قال سأل المأمون علي بن موسى الرضا (ع) أن يكتب له محض الإسلام على سبيل الإيجاز و الاختصار فكتب (ع) له
و من مات و لم يعرفهم مات ميتة جاهلية
bana Abdulvahid b. Muhammed b. Abdus en-Nişaburi el-Attar r.a anlattı, dedi ki: Ali b. Muhammed b. Kuteybe en-Nişaburi bana Fazl b. Şazan'dan anlattı, dedi ki: Memun, Ali b. Musa er-Rıza a.s'dan kendisi için özet bir şekilde halis İslam'ı yazmasını istedi. Bunun üzerine imam a.s ona şöyle yazdı: "Kim onları (imamlar a.s'ı) tanımadan ölürse cahiliyet ölümüyle ölmüştür."
Şeyh Saduk r.a, "Uyunu Ahbar er-Rıza a.s", 2/129-130, hadis 1[/li]
bu hadisin de senedindeki tüm raviler sika (güvenilir), methedilmiş ve isnadı muttasıldır. Seyyid Humeyni r.a bu hadis hakkında diyor ki:
- [li]وهو طريق حسن بل صحيح
ve bu tarik hasen hatta sahih’dir.
Seyyid Humeyni, "Mekasib el-Muharramah", 2/55[/li]
[img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-kemaliddin.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-kemaliddin1.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-kemaliddin2.jpg[/img]
resimde gördüğünüz Şeyh Saduk r.a’ın "Uyunu ahbar er-Rıza a.s" adlı kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:
- [li]حدثنا محمد بن إبراهيم بن إسحاق رضي الله عنه قال : حدثني أبو علي بن همام قال : سمعت محمد بن عثمان العمري ـ قدس الله روحه ـ يقول : سمعت أبي يقول : سئل أبو محمد الحسن بن علي عليهما السلام وأنا عنده عن الخبر الذي روي عن آبائه عليهم السلام : أن الارض لا تخلو من حجة لله على خلقه إلي يوم القيامة وأن من مات ولم يعرف إمام زمانه مات ميتة جاهلية فقال عليه السلام : إن هذا حق كما أن النهار حق ، فقيل له : يا ابن رسول الله فمن الحجة والامام بعدك ؟ فقال ابني محمد ، هو الامام والحجة بعدي ، من مات ولم يعرفه مات ميتة جاهلية . أما إن له غيبة يحار فيها الجاهلون ، ويهلك فيها المبطلون ، ويكذب فيها الوقاتون ، ثم يخرج فكأني أنظر إلى الاعلام البيض تخفق فوق رأسه بنجف الكوفة
bana Muhammed b. İbrahim b. İshak r.a anlattı, dedi ki: bana Ebu Ali b. Hümmam anlattı, dedi ki: Muhammed b. Osman el-Amri’nin şöyle dediğini duydum: babamın şöyle dediğini duydum: ben Ebu Muhammed (imam Hasan el-Askeri a.s)’ın yanında olduğum zaman ona atalarından a.s rivayet edilen "yer yüzü Kıyamet gününe kadar hiç bir zaman Allah’ın hüccetinden yoksun kalmaz ve kim zamanının imamını tanımadan ölürse o cahiliyye ölümü üzere ölmüştür" hadisi soruldu, imam a.s dedi ki: "bu gündüzün hak olduğu gibi hak’dır" denildi ki: "ey Rasulullah s.a.a’in oğlu! senden sonra hüccet ve imam kimdir?" imam a.s dedi ki: "oğlum Muhammed ve o imam ve Allah’ın kullarına hüccetidir. Kim onu tanımadan ölürse cahiliyye ölümü üzere ölmüştür"
Şeyh Saduk r.a, "Kemaliddin", sayfa 376, hadis 9[/li]
hadisi Hazzaz el-Kummi "Kifayetul Eser", sayfa 296'da Hazzaz el-Kummi’nin senedinde şeyhi Ebu Mufazzal zayıftır fakat Şeyh Saduk’un tüm ravileri sika (güvenilir) ve isnadı da muttasıldır.
2. sünni kaynaklarında: sünni ulemadan Ahmed, Taberani, Ebu Nuaym gibi muhaddisler başta olmak üzere bir çoğu bu hadisi değişik senedlerle Rasulullah s.a.a’den rivayet etmiştirler.
[img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-taberani.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-taberani1.jpg[/img]
resimde gördüğünüz sünni hadis alimlerinden Taberani'nin "Mucem el-Kebir" adlı kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:
- [li]حدثنا إبراهيم بن محمد بن عرق الحمصي ثنا عبد الوهاب بن الضحاك ثناإسماعيل بن عياش عن ضمضم بن زرعة عن شريح بن عبيد عن معاوية قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم من مات بغير إمام مات ميتة جاهلية
bana İbrahim b. Muhammed anlattı, dedi ki: bana Abdulvehhab b. Dahhak anlattı, dedi ki: İsmail b. Ayyaş bana ibni Zura'dan, o Şureyh b. Ubeyd'den, o da Muaviye'den anlattı, dedi ki: Rasulullah s.a.a dedi ki: "imamı olmadan ölen kimse cahiliyye ölümü üzere ölmüştür."
Taberani, "Mucem el-Kebir", 19/388, hadis 910[/li]
hadisi Ahmed b. Hanbel "Müsned", 4/96, hadis 16922'de; Ebu Yala Mevsili "Müsned", 13/366, hadis 7375'de değişik bir isnad ile Muaviye'den rivayet etmiştir. Taberani'nin hadisinin senediki ravilerden Abdulvehhab b. Dahhak metruktur fakat Ahmed ve Ebu Yale'nin senedinde yer alan raviler sika (güvenilir) ve isnad da muttasıldır. "Müsnedi Ahmed"in muhakkiki Şeyh Şuayb el-Arnaut hadis hakkında diyor ki:
- [li]تعليق شعيب الأرنؤوط : حديث صحيح لغيره وهذا إسناد حسن
Hadis sahihul liğeyridir ve bu isnad da hasendir.
Ahmed b. Hanbel, "Müsned", 4/96 hadis 16922[/li]
yine nasibilerin son devir muhaddislerinden olan el-Elbani hadis hakkında diyor ki:
- [li]حسن
Hasen
el-Elbani, "Zilal Cenne", 2/246, hadis 1057[/li]
[img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-tayalisi.jpg[/img][img height=350 width=224]http://velayet.files.wordpress.com/2013/05/imami-tanima-tayalisi1.jpg[/img]
resimde gördüğünüz sünni muhaddislerden Ebu Davud Tayalisi'nin "Müsned" adlı kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:
- [li]حَدَّثَنَا خَارِجَةُ بْنُ مُصْعَبٍ ، عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ ، قَالَ : سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، يَقُولُ : " مَنْ مَاتَ بِغَيْرِ إِمَامٍ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً ، وَمَنْ نَزَعَ يَدًا مِنْ طَاعَةٍ جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لا حُجَّةَ لَهُ
ibni Musab bana Zeyd b. Eslem'den, o da ibni Ömer'den anlattı, dedi ki: Nebi s.a.a'in şöyle dediğini duydum: "imamı olmadan ölen kimse cahiliyye ölümü üzere ölmüştür."[/li]
- [li]حديث صحيح
hadis sahih
Ebu Davud Tayalisi, "Müsnedi Ebu Davud", 3/325, hadis 2025[/li]