Genetik bilgimiz tek bir uzun DNA zincirinde değil birçok farklı uzunluk ve içerikteki kromozomlarda saklanır ve gerektiğinde kopyalanır. Kopyalama işlemi canlılığın devamı açısından kritik öneme sahip ve rahatlıkla olmazsa olmaz diyebileceğimiz bir prosedürdür. Kromozomlarda, kopyalama veya bölünme sürecinde önemli göreve sahip bölümler vardır. Bunlardan ikisi sentromer ve telomerlerdir.Telomer için şuraya bakınız.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Telomer
Sentromer için se şuraya;
http://www.biltek.tubitak.gov.tr/mer...p;soru_id=4944
Bizim için burada asıl önemli olan şey sentromerlerin normalde her kromozomda sadece bir yerde, telomerlerin ise kromozomların uçlarında bulunuyor olmasıdır.
Bunun ardından bazı gözlemsel verilere bakalım. Bunlar üstünde tartışma olan spekülatif şeyler değil. Direk olarak gözlemlenmiş şeyler. Yani bunları olgu veya gerçek olarak tanımlayabiliriz.
1.İnsanlarda 23 çift kromozom vardır.
2.İnsanlar dışındaki büyük kuyruksuz maymunların (great apes) tamamında (şempanzeler, goriller ve orangutanlar) ise 24 çift kromozom vardır.
3.İnsan DNA’sının içerdiği bilgi bakımından tüm canlılar içinde en büyük benzerlik gösterdiği grup büyük kuyruksuz maymunlardır. Bunların içinden de en fazla şempanzeler ile benzerlik gösterir, hem genetik hem de fiziksel özellikler bakımından.
4.İnsan kromozomu 2, kromozomun uçlarının yanı sıra ortalarda da telomer bölgesi izlerine sahiptir .
5.İnsanlar ve diğer kuyruksuz maymunlarda sentromerler 171 baz çiftinden oluşan belli bir dizi içerir ve buna alfoid bölgesi denir. İnsan kromozomu 2, aktif sentromerin dışında bir bölgede daha (bozulmuş) alfoid bölgesine sahiptir.
6.Şempanze kromozomu 2A ve 2B uç uca eklenirse 2A’nın sentromeri ile insan kromozomu 2′nin sentromeri tam olarak aynı yere gelmektedir. Bunun yanında şempanze kromozomu 2B’deki sentromer ile insan kromozomu 2′deki bozulmuş alfoid bölgesinin yerleri de tam olarak eşleşmektedir.
7.İnsan ve şempanze genomlarının karşılaştırmalı incelemesi sonucunda ortolog genlerin (ör. insanlarda hemoglobin sentezleyen gen ile şempanzelerde hemoglobin sentezleyen gen veya insanlarda sitokrom C sentezleyen gen ile şempanzelerde sitokrom C sentezleyen gen vb.) %29′u insanlar ve şempanzelerde birebir aynıdır, geri kalanlarında ise 1 veya 2 amino asit farklılık vardır (4). Diğer türlerle ortolog genler karşılaştırıldığında bu farklılıkların arttığı görülmektedir.
Bu gerçekler ışığında mevcut durumu nasıl değerlendirmemiz gerekir?
Bu gerçekleri en iyi şekilde nasıl açıklayabiliriz? Örneğin, “İnsan ve şempanze kromozomlarının birbiriyle bir ilgisi yoktur. Bunlar tamamen birbirlerinden bağımsız olarak tanrı böyle istediği için bu tip benzerlikler ve birleşme izleri taşıyarak yaratılmıştır. Tanrı, insan kromozomu 2′yi bilerek şempanze kromozomları 2A ve 2B’nin birleşimiymiş gibi yaratmıştır.” gibi bir açıklamayı ne kadar ciddiye alabiliriz? Bu tip bir yaklaşımın, tanrının varlığını önceden kabul eden ve her türlü bilimsel olguyu “tanrının isteği” şeklinde açıklamaya ayarlanmış, tek yönlü ve değişmesi mümkün olmayan bir bakış açısının ürünü olduğu çok açıktır.
Burada sıralanan deliller çok net bir gerçeğe işaret etmektedir. Tarihte bir dönemde yaşamış olan 24 çift kromozoma sahip bir tür büyük kuyruksuz maymundan türeyen bir grup şempanzelere doğru evrimleşirken diğer bir grubun kromozomlarında meydana gelen bir füzyon (birleşme) ile bu grup zaman içinde değişerek türeme ile insanlara gelen kolu oluşturmuştur. Bu gerçeğin daha başka birçok delili insanve şempanze kromozomlarının ayrıntılı incelemeleriyle ortaya çıkmıştır. Bu yazının konusu olmadığı için diğer delilleri şimdilik bir kenara bırakıyorum.
Ancak bu delillerin birçok teist bilim insanı tarafından da aynı şekilde değerlendirildiğini ve insanlar ile şempanzelerin ortak bir atadan türediğinin teist bilim insanları arasında da kabul gören bir görüş olduğunu belirtmem gerekiyor. Ayrıca akıllı tasarımı savunanlar arasında da ortak atadan türeme görüşünü savunanlar olduğunu da belirtmeden geçmeyelim. Öneğin, akıllı tasarım hareketinin poster çocuğu Michael Behe, son kitabında (The Edge of Evolution) insanlarla şempanzelerin ortak bir atadan türediğini gösteren çok sağlam deliller olduğunu söylemiştir. Akıllı tasarım hareketinin merkezi olan Discovery Institute hiçbir ilgisi olmayan ve onlar gibi işin dini/politik yönleriyle hiç ilgilenmeyen, The Design Matrix adlı kitabıyla taraflı tarafsız birçok kişinin takdirini kazanan Mike Gene de insanlar şempanzelerin ortak atadan türediği görüşünü savunmaktadır. Jean Staune ise darwinyen olmayan (non-darwinian) evrimi (ki akıllı tasarım da bunun bir alt bölümü olarak kabul ediliyor) ve ortak atadan türemeyi savunan başka bir teist bilim insanıdır.
Da Vinci'den alıntıdır.
Kaynak;
http://www.bilimfelsefedin.org/?p=439
http://tr.wikipedia.org/wiki/Telomer
Sentromer için se şuraya;
http://www.biltek.tubitak.gov.tr/mer...p;soru_id=4944
Bizim için burada asıl önemli olan şey sentromerlerin normalde her kromozomda sadece bir yerde, telomerlerin ise kromozomların uçlarında bulunuyor olmasıdır.
Bunun ardından bazı gözlemsel verilere bakalım. Bunlar üstünde tartışma olan spekülatif şeyler değil. Direk olarak gözlemlenmiş şeyler. Yani bunları olgu veya gerçek olarak tanımlayabiliriz.
1.İnsanlarda 23 çift kromozom vardır.
2.İnsanlar dışındaki büyük kuyruksuz maymunların (great apes) tamamında (şempanzeler, goriller ve orangutanlar) ise 24 çift kromozom vardır.
3.İnsan DNA’sının içerdiği bilgi bakımından tüm canlılar içinde en büyük benzerlik gösterdiği grup büyük kuyruksuz maymunlardır. Bunların içinden de en fazla şempanzeler ile benzerlik gösterir, hem genetik hem de fiziksel özellikler bakımından.
4.İnsan kromozomu 2, kromozomun uçlarının yanı sıra ortalarda da telomer bölgesi izlerine sahiptir .
5.İnsanlar ve diğer kuyruksuz maymunlarda sentromerler 171 baz çiftinden oluşan belli bir dizi içerir ve buna alfoid bölgesi denir. İnsan kromozomu 2, aktif sentromerin dışında bir bölgede daha (bozulmuş) alfoid bölgesine sahiptir.
6.Şempanze kromozomu 2A ve 2B uç uca eklenirse 2A’nın sentromeri ile insan kromozomu 2′nin sentromeri tam olarak aynı yere gelmektedir. Bunun yanında şempanze kromozomu 2B’deki sentromer ile insan kromozomu 2′deki bozulmuş alfoid bölgesinin yerleri de tam olarak eşleşmektedir.
7.İnsan ve şempanze genomlarının karşılaştırmalı incelemesi sonucunda ortolog genlerin (ör. insanlarda hemoglobin sentezleyen gen ile şempanzelerde hemoglobin sentezleyen gen veya insanlarda sitokrom C sentezleyen gen ile şempanzelerde sitokrom C sentezleyen gen vb.) %29′u insanlar ve şempanzelerde birebir aynıdır, geri kalanlarında ise 1 veya 2 amino asit farklılık vardır (4). Diğer türlerle ortolog genler karşılaştırıldığında bu farklılıkların arttığı görülmektedir.
Bu gerçekler ışığında mevcut durumu nasıl değerlendirmemiz gerekir?
Bu gerçekleri en iyi şekilde nasıl açıklayabiliriz? Örneğin, “İnsan ve şempanze kromozomlarının birbiriyle bir ilgisi yoktur. Bunlar tamamen birbirlerinden bağımsız olarak tanrı böyle istediği için bu tip benzerlikler ve birleşme izleri taşıyarak yaratılmıştır. Tanrı, insan kromozomu 2′yi bilerek şempanze kromozomları 2A ve 2B’nin birleşimiymiş gibi yaratmıştır.” gibi bir açıklamayı ne kadar ciddiye alabiliriz? Bu tip bir yaklaşımın, tanrının varlığını önceden kabul eden ve her türlü bilimsel olguyu “tanrının isteği” şeklinde açıklamaya ayarlanmış, tek yönlü ve değişmesi mümkün olmayan bir bakış açısının ürünü olduğu çok açıktır.
Burada sıralanan deliller çok net bir gerçeğe işaret etmektedir. Tarihte bir dönemde yaşamış olan 24 çift kromozoma sahip bir tür büyük kuyruksuz maymundan türeyen bir grup şempanzelere doğru evrimleşirken diğer bir grubun kromozomlarında meydana gelen bir füzyon (birleşme) ile bu grup zaman içinde değişerek türeme ile insanlara gelen kolu oluşturmuştur. Bu gerçeğin daha başka birçok delili insanve şempanze kromozomlarının ayrıntılı incelemeleriyle ortaya çıkmıştır. Bu yazının konusu olmadığı için diğer delilleri şimdilik bir kenara bırakıyorum.
Ancak bu delillerin birçok teist bilim insanı tarafından da aynı şekilde değerlendirildiğini ve insanlar ile şempanzelerin ortak bir atadan türediğinin teist bilim insanları arasında da kabul gören bir görüş olduğunu belirtmem gerekiyor. Ayrıca akıllı tasarımı savunanlar arasında da ortak atadan türeme görüşünü savunanlar olduğunu da belirtmeden geçmeyelim. Öneğin, akıllı tasarım hareketinin poster çocuğu Michael Behe, son kitabında (The Edge of Evolution) insanlarla şempanzelerin ortak bir atadan türediğini gösteren çok sağlam deliller olduğunu söylemiştir. Akıllı tasarım hareketinin merkezi olan Discovery Institute hiçbir ilgisi olmayan ve onlar gibi işin dini/politik yönleriyle hiç ilgilenmeyen, The Design Matrix adlı kitabıyla taraflı tarafsız birçok kişinin takdirini kazanan Mike Gene de insanlar şempanzelerin ortak atadan türediği görüşünü savunmaktadır. Jean Staune ise darwinyen olmayan (non-darwinian) evrimi (ki akıllı tasarım da bunun bir alt bölümü olarak kabul ediliyor) ve ortak atadan türemeyi savunan başka bir teist bilim insanıdır.
Da Vinci'den alıntıdır.
Kaynak;
http://www.bilimfelsefedin.org/?p=439
Yorum