Bismillahir Rahmanir Rahim
Hamdolsun alemlerin Rabbine
ve Selam olsun mevlamız Muhammede ve Tertemiz Ehli Beytine
Hamdolsun alemlerin Rabbine
ve Selam olsun mevlamız Muhammede ve Tertemiz Ehli Beytine
bundan sonra... bizim hadis kitaplarımızda değişik kanallardan imamlarımızdan a.s gelen haberlere göre Rasulullah s.a.a ile sonuncu vedalaşan kimse Hz. imam Alidir a.s fakat ehli sünnet kardeşlerimiz ve -her zaman Ehli Beyte a.s muhalif olmaya çalışan- nasibiler Rasulullah s.a.a ile sonuncu vedalaşan kimsenin müminlerin annesi Aişe b. Ebu Bekir olduğunu idda ediyorlar. Biz bu -küçük- çalışmamızda Allahın izni ve yardımı ile konu hakkında Sünni ve Şii kaynaklardan bizim sözümüzü doğrulayan sahih hadisleri akataracağız. Daha sonrada ehli sünnet kardeşlerimiz ile nasibilerin dayandığı -müminlerin annesi Aişenin rivayet ettiği- hadisi ele alıp inceleyecek ve bu hadisi bizzat müminlerin annesi Aişenin nasıl redd ettiğini göstereceğiz. İşimizde Allaha tevekkül ediyor ve yanlızca Ondan yardım diliyoruz.
İlk önce Sünni kaynaklardan bizim sözümüzü doğrulayan hadisleri aktarıyoruz:
أخبرنا علي بن حجر المروزي قال أخبرنا جرير عن مغيرة عن أم موسى قالت قالت أم سلمة إن أحدث الناس برسول الله علي
... Müminlerin annesi Ümmü Seleme r.a dedi: "insanların içerisinde Rasulullah s.a.a ile en son vidalaşan kimse Alidir"
أخبرنا محمد بن قدامة قال حدثنا جرير عن مغيرة عن أم موسى قالت قالت أم سلمة والذي تحلف به أم سلمة إن كان أقرب الناس عهدا برسول الله علي قالت لما كان غداة قبض رسول الله فأرسل إليه رسول الله وكان أرى في حاجة أظنه بعثه فجعل يقول جاء علي ثلاث مرات قالت فجاء قبل طلوع الشمس فلما أن جاء عرفنا إن له إليه حاجة فخرجنا من البيت وكنا عدنا رسول الله يومئذ في بيت عائشة فكنت في آخر من خرج من البيت ثم جلست أدناهن من الباب فأكب عليه علي فكان آخر الناس به عهدا جعل يساره ويناجيه
… Müminlerin annesi Ümmü Seleme r.a dedi ki: "Allaha yemin ederim ki, insanlar içerisinde Rasulullah s.a.a ile en son vedalaşan kimse Alidir" daha sonra şunları söyledi: "Rasulullah s.a.a vefat edeceği zaman Aliyi çağırması için birisini gönderdi. Galiba Rasulullah s.a.a (Aliyi) bir iş için göndermişti. Çünkü O s.a.a 3 defa "Ali nerede?" diye sordu. Nihayet sabaha karşı Ali geldi. Rasulullahın s.a.a onunla işi olduğu için evden dışarı çıktık. O gün biz Aişenin evindeydik, evden en son ben çıktım ve kapının önünde oturdum. Ali başını Rasulullaha s.a.a doğru uzattı. Rasulullah s.a.a ile sessizce konuştular. Böylelikle Ali Rasulullah s.a.a ile vedalaşan sonuncu kişi oldu"
imam Nesai, "Hasais", hadis 149-150
bilindiği gibi Nesai kutubi sitte imamlarındandır, Hz. Ali a.s hakkında yazdığı “Hasais” kitabı öldürülmesine sebep olmuştur. hakkında fazla bilgi için linke baka bilirsiniz: Nesainin dövülerek öldürülmesi
Nesai müminlerin annesi Ümmü Selemeden r.a aktardığı bu sözleri imam Cafer es Sadık a.s-da söylemiştir. Bu hadisi Şeyh Kuleyni r.a “El Kafi”de aktarmıştır. Şimdi o hadisi görelim:
علي بن إبراهيم، عن أبيه وصالح بن السندي، عن جعفر بن بشير، عن يحيى بن معمر العطار، عن بشير الدهان، عن أبي عبدالله (عليه السلام) قال: قال رسول الله (صلى الله عليه وآله) في مرضه الذي توفي فيه: ادعوا لي خليلي، فأرسلنا إلى أبويهما فلما نظر إليهما رسول الله (صلى الله عليه وآله) أعرض عنهما، ثم قال: ادعوا لي خليلي، فارسل إلى علي فلما نظر إليه أكب عليه يحدثه، فلما خرج لقياه فقالا له: ما حدثك خليلك؟
فقال: حدثني ألف باب يفتح كل باب ألف باب.
4-(762) ...Beşir ed-Dehhan, Ebu Abdullah (Cafer Sadık aleyhisselâm)’dan şöyle rivayet etmiştir: «Rasulullah (sallallahu aleyhi ve âlihi) vefatla sonuçlanan hastalığında şöyle buyurdu: «Bana halilimi (dostumu) çağırın.» İki eşi[1] babalarını[2] çağırdılar. Rasulullah, onları görünce yüzünü onlardan çevirdi. Sonra şöyle dedi: «Bana halilimi çağırın.» Bunun üzerine Ali (aleyhisselâm) çağırıldı. Rasulullah, onu görünce ona yöneldi ve onunla konuşmaya başladı. Ali oradan çıkınca Ebu Bekir ve Ömer ile karşılaştı. Dediler ki: Dostun sana ne anlattı? Dedi ki: «Bana bin bölüm söz söyledi; her bir bölüm bin bölüme açılıyor.»
__________
1-Aişe ve Hafsa
2-Ebu Bekir ve Ömer
Şeyh Kuleyni r.a, "El Kafi", 1/295, hadis 762
Şimdi de ehli sünnet kardeşlerimizin konu hakkındaki delillerine, müminlerin annesi Aişeden rivayet edilen hadise geçiyoruz:
19-(1636) ....Esved b. Yezid şöyle demiş: Aişe'nin yanında Ali'nin vasi olduğunu söylediler de Aişe: «Peygamber s.a.a ona ne zaman vasiyyette bulunmuş! Ben kendilerini göğsüme dayamıştım. Leğeni istedi; derken kucağıma düşüverdi. Vefat ettiğini bile anlamadım; şu halde ona ne zaman vasiyyet etmiş?» dedi.
Müslim, "es-Sahih", Vasiyetler, hadis 19
Görüldüğü gibi müminlerin annesi Aişe Rasulullah s.a.a ile vedalaşan sonuncu kimse olduğunu, Rasulullahın s.a.a onun kucağında vefat ettiğini idda ediyor. Oysa Ümmü Seleme r.a annemiz Allaha yemin ederek Rasulullah s.a.a ile sonuncu vedalaşanın imam Ali a.s olduğunu söylüyor. Müminlerin annesi Aişenin imam Aliye a.s olan kinini, imam Ali a.s hakkında ağzından hayır bir sözün çıkmasını istemediğini göz önüne alınca kimin doğru söylediği belli oluyor elbette. Ama biz yinede sağlam delile dayanmak için bizzat müminlerin annesi Aişenin kendisinden yukarıdaki sözlerini redd eden itiraflarını aktaracağız:
İki kadının Aişe'ye, "Ey Ümmü'l-Müminin! Ali'yi anlat bize." demesi üzerine Aişe dedi ki: Rasulullah'ın kucağında vefat ettiği, ellerinde ruhu çıkınca elini yüzüne süren, nerede defnedilmesi gerektiği konusunda ihtilâf çıktığında, "Allah katında en üstünü, Resûlullah'ın vefat ettiği yerde defnedilmesidir." diyen adamın neyini sorarsınız? Onlar, "Öyleyse neden onunla savaşmaya kalkıştın?" diye sorduklarında, "Bu, olmuş bitmiş bir şeydir; dünyadaki her şeyi feda ederek bunu telâfi etmek isterim." dedi.»
Aişe dedi ki: Rasulullah'ın ölümü yaklaşınca, "Bana sevgilimi çağırın." buyurdu. Hz. Peygamber'in emri üzerine Ali'yi çağırdılar. Rasulullah'ın gözü Ali'ye takılınca üzerindeki örtüyü onun üzerine atarak onu kucakladı ve vefat edinceye kadar da öyle kaldılar.
ibni Asakir, "Tarih", 3/15
görüldüğü gibi Aişe annemiz kendi sözünü redd ediyor ve Ümmü Seleme r.a annemizin sözünü doğruluyor. Rasulullah s.a.a ile sonuncu vedalaşan kimsenin imam Ali a.s olduğunu ibni Abbas r.a da söylemiştir. Şimdi de onun r.a sözünü dinleyelim:
Ebu Gatafan der ki: «İbn Abbas'a, "Rasulullah vefat edince başının birinin kucağında olduğunu kendi gözlerinle gördün mü sen?" diye sorduğumda, "Rasulullah s.a.a Ali'ye yaslanmış olduğu hâlde vefat etti." cevabını verdi. Bunun üzerine dedim ki: "Urve, Aişe'nin, Rasulullah vefat ettiğinde mübarek başı benim göğsümle boynum arasındaydı, o, bana yaslanmış olduğu hâlde vefat etti, dediğini nakleder!" ibni Abbas dedi ki: "Sen de inandın mı?! Vallahi Resûlullah Ali'nin göğsüne yaslanmış olduğu hâlde vefat etti. Ali şahsen Hz. Peygamber'in cenazesini yıkadı..."»
İbn Sa'd, "Tabakat", 2/51, "Men Kale Teveffa Resûlullah Bi-Hücri Ali b. Ebu Talib" babı
Hem Ümmü Seleme r.a annemiz ve hemde ibni Abbas r.a bu konuda yemin ediyorlar. Ümmü Seleme annemiz imam Ali a.s ve Hz. Fatımaya s.a her zaman yakın olmuştur. imam Cafer es-Sadık a.s onun hakkında "Hz. Haticeden sonra Rasulullahın s.a.a zevcelerinin en iyisi" diyor. imam Hüseyin a.s Kerbelaya doğru irerlediğinde kitaplarını Ümmü Seleme r.a annemize bırakmıştır. ibni Abbas r.a desen imam Alinin a.s Şiilerinden, "ümmetin alimi" ve "Kuranın tercumanı" lakabını taşıyan bir kişi. Aişe annemizde malum. Şu halde kimin sözüne inancağız? Üstelik Aişe annemiz kendi sözünü inkar etmiştir. Hele ibni Abbasın r.a "sende inandınmı?" sorusu bunun ne kadar gerçek olduğunu açıkca ortaya koyuyor. Peki Aişe annemiz nasıl oldu da ilk önce inkar ettiği şeyi sonra kabullendi? Hemde kendi aleyhine? Gelin bunu inceleyelim.
Müslimin aktardığı, Aişe annemizin yanında "Ali Rasulullahın s.a.a vasisidir" denildiği hadis açık bir şekilde gösteriyor ki, sahabe ve tabiinler içerisinde imam Ali a.s "Rasulullahın s.a.a vasisi" lakabı ile biliniyordu. Zira Rasul s.a.a defalaraca bunu bildirmiş, açıkca ilan etmişti. Aişe annemiz ise burada geçen "vasi" sözünden her halde bir kişini normal bir şekilde diğerine vasiyet etmesini anlamış olacak ki, bunu inkar etmek için "Peygamber s.a.a ona ne zaman vasiyyette bulunmuş! Ben kendilerini göğsüme dayamıştım. Leğeni istedi; derken kucağıma düşüverdi. Vefat ettiğini bile anlamadım; şu halde ona ne zaman vasiyyet etmiş?" sözlerini kullanmıştır. o bu sözleri ile kişinin ölüm ayağında yaptığı vasiyeti anlamış olduğunu açıkca ortaya koymuştur. Peki Aişe anne bunu neden söyledi? Osman'ın son zamanlarında Aişe anne, Osman'dan sonra hilâfet amcası oğlu Talha'ya geçsin diye Talha ve Zübeyir gibi Osman'ın muhaliflerine önderlik yaptı. Osman öldürülüp Müslümanlar imam Ali'ye a.s biat ettikten sonra saldırıyı imam Ali'ye yönelterek Cemel Savaşı'nı başlattı!... Aişe o günlerde, insanları, imam Ali'ye karşı harekete geçirip, tarihte "Cemel Savaşı" diye adlandırılan savaşa katılmak için seferber etmeye ihtiyaç duyuyordu. Dolayısıyla bunun normal bir konuşma şeklinde olmadığını, aksine, Aişe'ye karşı İmam Ali'nin "Rasulullahın s.a.a Vasisi" diye meşhur oluşuna dair açıklanan bir delil olduğunu görmekteyiz. Aişe'nin bu tutumu o tarihî olaylarla bağdaşmaktadır ve yine onun bu tavrı, o günlerde Hz. Ali'ye a.s karşı diğer tutumlarıyla da tamamen uyum içerisindedir.
Peki nasıl oldu da sonradan inkar ettiği şeyi kendisi kendi aleyhine olsada kabullendi? Tarihten azacık haberdar olan kimseler bilir ki, imam Alinin a.s sağ kolu, 3-cü Kureyş kralı Osmanın muhaliflerinin önderi Muhammed r.a Aişenin kardeşi idi ve Muhammed r.a imam a.s tarafından Mısıra vali tayin edildiği zaman Amr b. Asın Mısır üzerine saldırısı ile karşı karşıya kalmış ve şehit olmuştu. Amr b. As onu ölü bir merkebin cesedi içine koyarak yakmıştı, Allah Muhammede rahmet ve Veledi zina Amra lanet etsin. İşte bu acı olaydan sonra Aişe annemiz Muaviye ve yandaşlarının karşıtı oldu ve bu defa imam Ali ve Ehli beyt a.s hakkında Rasulullahdan s.a.a duymuş olduğu hakikatleri anlatmaya başladı. İşte bunun sonucunda da başlangıçta inkar ettiği şeyi sonunda kabullendi, kendi aleyhine olsada. Çalışmamıza konu hakkında imam Alinin a.s sözlerini aktararak son veriyoruz:
Rasulullah vefat ettiği zaman başı, benim göğsümdeydi; ellerimde ruhu çıkınca, elimi yüzüme sürdüm.
"Nehcul-Belağa", 197-ci hutbe
kaynak: Velayet
Yorum