HULASA - Mizan’ul Hikmet

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

8-Dil ve Kalp Birliği

5653.İmam Ali (a.s) kendisine isnat edilen hikmetli bir sözünde şöyle buyurmuştur: “Söz kalpten çıkınca kalbe oturur. Dilden çıkınca kulaklardan öteye geçmez.” *13090

9- Amelle Tebliğ

5654.İmam Sadık (a.s): “Sizden çaba, doğruluk ve sakınma görmesi için insanları iyiliğe, dilleriniz dışında davet ediciler olunuz.” *13091

5655.İmam Sadık (a.s): “Allah birer ışık ve meşale olan topluluğa merhamet etsin. Onlar amelleriyle bizlere davet ettiler ve güçleri yettiğince çaba gösterdiler.” *13092
bak. el-Ma’ruf (2), 1287. Bölüm


13090* Şerh-u Nehc’il Belağa li İbn-i Ebi’l Hadid, 20/287/279
13091* el-Kafi, 2/105/10
13092* Tuhef’ul Ukul, 301

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

358. Konu: Tecrübe

10. Bölüm

Tecrübe

5656.İmam Ali (a.s): “Tecrübeler faydalanılan ilimlerdir.” *13093

5657.İmam Ali (a.s), oğlu Hasan’a (a.s): “Kalbin katılaşmadan ve düşüncen meşgul olmadan seni edeb ve terbiye etmeye koyuldum ki sağlam düşüncenle tecrübe sahiplerinin bulduğu ve denediği işlere yönelesin, arama meşakkatinden kurtulasın ve tecrübe ilacını bulmaktan muaf tutulasın.” *13094

5658.İmam Ali (a.s): “İşleri tecrübe etmeyen aldanır.” *13095

5659.İmam Ali (a.s): “Tecrübesi sağlam olan helak oluşlardan salim kalır. Her kim de tecrübelerden müstağni olursa işlerinin sonucunu göremez.” *13096

5660.İmam Ali (a.s): “Edep ve terbiye eden kimse için tecrübeler yeterlidir.” *13097

5661.İmam Ali (a.s): “İnsanın görüşü tecrübesi ölçüsüncedir.” *13098

5662.İmam Sadık (a.s): “Tecrübesi az ve başına buyruk kimse hiçbir riyasete ihtiras duymamalıdır.” *13099


13093* Gurer’ul-Hikem, 1036
13094* Tuhef’ul-Ukul, 70
13095* el-Bihar, 77/420/40
13096* Gurer’ul-Hikem, 8040-8680
13097* a. g. e. 7016
13098* a.g.e, 5426
13099* el-Hisal, 434/20

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

11. Bölüm

Tecrübe ve Akıl

5663.İmam Ali (a.s): “Akıl, ilim ve tecrübeler ile çoğalan bir bilinçtir.” *13100

5664.İmam Ali (a.s): “Akıl, tecrübeleri korumaktır.” *13101


13100* El-Hisal, 1717
13101* a. g. e, 673

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

359. Konu: Teklif

12. Bölüm

Teklif

5665.İmam Ali (a.s): “Bilesiniz ki, sorumluluğunuz azdır, ama ecri büyüktür. Allah’ın nehyettiği azgınlığın, düşmanlığın, kötülüğün korkulacak bir cezası olmasaydı bile, ondan kaçınmakta o kadar sevap vardır ki, onu elde etmeye çalışmakta bir mazeret/bahane olamaz.” *13102

5666.İmam Ali (a.s): “Münezzeh olan Allah, kulla¬rına irade ve ihtiyar ile emretti; onları korkutarak nehyetti; onlara kolay olanı teklif etti; zor olanla yükümlü tutmadı; aza, çok şeyle karşılık verdi; mağlup olduğundan O’na karşı isyan edilmemiş ve icbarla da emrine uyulmamıştır. Peygamberleri oyun olsun diye göndermemiş; kitabı kullarına abes olarak indirmemiş; gökleri, yeri ve ikisi arasında bulunanları da boş yere yaratmamıştır: “İşte bu kafir olanların zannıdır; ateşten (görecekleri azaptan) dolayı vay kafirlerin haline!” *13103 *13104


13102* Nehc’ul-Belağa, 51. mektup
13103* Sad, 27
13104* Nehc’ul Belağa, 78. hikmet

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

13. Bölüm

Allah Kimseye Taşıyamayacağı Yükü Yüklemez

Allah kimseye taşıyamayacağı yükü yüklemez.” *13105

5667.Resulullah (s.a.a): “Dokuz haslet (in cezası) ümmetimden kaldırılmıştır: Hata, unutkanlık, bilmedikleri şey, güçlerinin yetmediği şey, mecbur oldukları şey, zorlandıkları şey, kötüye yorumlamak, yaratılışta tefekkür vesvesesi ve dilleriyle veya elleriyle aşikar kılmadıkları müddetçe haset.” *13106

5668.İmam Sadık (a.s): “Kullar, güçlerinin yettiği dışında bir şeyle emrolunmamışlardır. O halde insanların emrolundukları her şeye güçleri yeter. Güçlerinin yetmediği şey onların sorumluluğundan kaldırılmıştır.” *13107


13105* Bakara, 256
13106* el-Kafi, 2/463/2
13107* et-Tevhid, 347/6

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

360. Konu: Tembellik

14. Bölüm

Tembellik

5669.İmam Ali (a.s): “Başarının afeti tembelliktir.” *13108

5670.İmam Ali (a.s): “Mümin kalıcı şeylere rağbet eder ve yok olucu şeylerden yüz çevirir…Tembellikten uzaktır ve sürekli sevinçli ve neşat içindedir.” *13109

5671.İmam Ali (a.s): “Tembellik ahireti bozar.” *13110

5672.İmam Ali (a.s): “Herkim ihmalkarlık ederse hakları zayi eder.” *13111

5673.İmam Ali (a.s): “Tembellik ihmalkarlıktan doğar.” *13112

5674.İmam Ali (a.s): “Azim ve irade ile ihmalkarlığa karşı savaş açın.” *13113

5675.İmam Ali (a.s): “İşi ertelemek tembelliğin nişanesidir.” *13114

5676.İmam Bakır (a.s): “Tembellik din ve dünyaya zarar verir.” *13115

5677.İmam Bakır (a.s): “Ben dünya işleri hususunda tembellik eden kimseden nefret ederim. Herkim dünya işinde tembellik ederse, ahiret işinde daha da tembeldir.” *13116

5678.İmam Sadık (a.s): “İşin düşmanı tembelliktir.” *13117

5679.İmam Sadık (a.s), çocuklarından birine şöyle buyurmuştur: “Tembellik ve usangaçlıktan sakın. Zira ki bu iki haslet seni dünya ve ahiret nasibinden alıkoyar. “ *13118


13108* Gurer'ul-Hikem, 3968
13109* el-Bihar, 78/26/92
13110* Mustedrek’ul-Vesail, 13/45/14695
13111* Şerh-i Nehc’ul-Belağa-i İbn-i Ebi'l-Hadid, 19/70
13112* Gurer'ul-Hikem, 9284
13113* a. g. e. 5927
13114* Gurer'ul-Hikem, 4471
13115* el-Bihar, 78/180/64
13116* el-Kafi, 5/85/4
13117* el-Kafi, 5/85/1
13118* el-Kafi, 5/85/2

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

361. Konu: Temizlik

15. Bölüm

Temizliğe Teşvik

5680.Resulullah (s.a.a.): “Şüphesiz Allah temizdir ve temiz kimseleri sever. Allah paktır, pak olanları sever.” *13119

5681.Resulullah (s.a.a.): “Bu bedenleri temiz kılınız ki Allah da sizleri temiz kılsın. Zira kul gece temiz bir bedenle yatınca bir melek elbisesinin içinde onunla uyur ve gece bir taraftan diğer bir tarafa dönünce de o melek şöyle der: “Allahım! Kulunu bağışla. Zira bu temiz bir bedenle uyumuştur.” *13120

5682.Resulullah (s.a.a): “Pis kul ne de kötüdür.” *13121

5683.Resulullah (s.a.a): “Pis ve kirli kimseler helak olmuştur.” *13122

5684.Resulullah (s.a.a) saçları karışık, elbisesi kırışık ve üstü başı kötü birisini gördüğünde şöyle buyurmuştur: “Dünya metasından faydalanmak ve nimeti ifşa etmek de dindendir.” *13123

5685.Resulullah (s.a.a): “Çöpü kapının arkasına toplamayın. Zira şeytanın yuvası olur.” *13124

5686.Resulullah (s.a.a): “Geceleyin çöpü kapınızda tutmayın ve onu gündüz evinizden dışarıya nakledin. Zira çöp şeytanın oturağıdır.” *13125

5687.Cabir b. Abdillah: “Allah Resulü (s.a.a) yanımıza geldi, gözü saçları birbirine karışmış birine ilişince şöyle dedi: “Acaba bu şahıs saçlarını düzeltecek bir şey bulamadı mı?” Kirli elbise giyen başka birini gördüğünde de şöyle buyurdu: “Acaba bu şahıs, elbisesini yıkayacak bir su bulamadı mı?” *13126

5688.İmam Ali (a.s): “Kendinizi insanların rahatsız olacağı kötü kokudan su ile temizleyin. Kendinize iyi bakın zira Allah-u Teala insanların kendisiyle oturup rahatsız olduğu kirli kimseden nefret eder.” *13127

5689.İmam Ali (a.s): “Odalarınızı örümcek ağlarından temizleyin, çünkü onları bırakmak fakirlik meydana getirir.” *13128

5690.İmam Bakır (a.s): “Evleri süpürmek fakirliği ortadan kaldırır.” *13129

5691.İmam Sadık (a.s): “Bulaşıkları yıkamak ve evin önünü süpürmek rızık getirir.” *13130


13119* Sunen-ut Tirmizi, 2799
13120* Kenz'ul-Ummal, 26003
13121* el-Kafi, 6/439/6
13122* Kenz'ul-Ummal, 7422
13123* el-Kafi, 6/439/5
13124* Vesail’uş-Şia, 3/572/3
13125* el-Fakih, 4/5/4968
13126* Sunen-u Ebi Davud, 4062
13127* el-Hisal, 260/10
13128* Vesail’uş-Şia, 3/575/2
13129* a.g.e, 571/2
13130* el-Hisal, 54/73

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

16. Bölüm

İslam ve Temizlik

5692.Resulullah (s.a.a): “Kendinizi mümkün olan her vesileyle temizleyiniz. Zira Allah-u Teala İslam’ı temizlik üzere bina etmiştir ve cennete temiz olanlar dışında hiç kimse giremez.” *13131

5693.Resulullah (s.a.a): “Allah temiz abidi sever.” *13132

5694.Resulullah (s.a.a): “Her kim bir elbise giyerse onu temiz tutmalıdır.” *13133

5695.İmam Ali (a.s): “Temiz elbise hüzün ve kederleri giderir ve namazın temizliğine sebep olur.” *13134

5696.İmam Rıza (a.s): “Temizlik peygamberlerin ahlakındandır.” *13135
bak. 256. konu, et-Taharet


13131* Kenz'ul-Ummal, 26002
13132* a. g. e. 26000
13133* el-Kafi, 6/441/3
13134* a.g.e, 444/14
13135* el-Bihar, 78/335/4

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

362. Konu: Teslimiyet

17. Bölüm

Teslim

“Hayır; Rabbine and olsun ki, aralarında çekiştikleri şeylerde seni hakem tayin edip, sonra senin verdiğin hükmü içlerinde bir sıkıntı duymadan tamamen kabul etmedikçe iman etmiş olmazlar.” *13137

5697.Bihar’ul-Envar’da şöyle yer almıştır: “Allah-u Teala Davud’a (a.s) şöyle vahyetmiştir: “Sen istiyorsun ve ben de istiyorum, ama benim istediğim şey olmaktadır. O halde eğer benim istediğime teslim olursan senin isteğini de temin ederim. Ama eğer benim isteğime teslim olmazsan, seni isteklerin hususunda sıkıntıya düşürürüm ve neticede sadece benim istediğim olur.” *13138


5698.İmam Bakır (a.s): “İnsanlardan Allah’ın kaza ve kaderine teslim olmaya en müstahak olanı, Allah’ı tanıyan kimsedir.” *13139

5699.İmam Bakır (a.s): “Biz, sevdiğimiz insanlar hakkında hiçbir sıkıntı ve musibet görmemeyi severiz. Ama Allah’ın emri gelirse o zaman Allah’ın sevdiği şeye teslim oluruz.” *13140

5700.İmam Sadık (a.s), kendisine, “Müminin mümin olduğu nereden bilinir?” diye sorulunca şöyle buyurmuştur: “Allah karşısında ki teslimiyetten ve kendisine ulaşan sevdiği veya sevmediği olaylardan hoşnutluktan tanınır.” *13141

5701.İmam Sadık (a.s): “Allah Resulü (s.a.a) hiçbir zaman, geçen hiçbir iş hususunda, “Keşke bundan başkası olsaydı” demezdi.” *13142

5702.İmam Sadık (a.s): “Kul, “Maşallah la hevle vela kuvvete illa billah” (sadece Allah’ın dediği olur. Allah’tan başka güç ve kudret yoktur) dediğinde Allah şöyle buyurur: “Ey meleklerim! Kulum bana teslim oldu. Ona yardım edin ve ona iyi bakın ve hacetini karşılayın.” *13143


13137* Nisa, 65
13138* el-Bihar, 82/136/22
13139* a. g. e. 71/153/63
13140* a.g.e, 46/301/44
13141* a. g. e. 2/205/91
13142* Tenbih’ul Havatir, 2/185
13143* el-Bihar, 93/190/25

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

363. Konu: Tevazu-Alçak Gönüllülük

18. Bölüm

Tevazu

5703.Resulullah (s.a.a): “Ne oluyor da ibadetin tatlılığını sizde göremiyorum?” Şöyle arzettiler: “İbadetin tatlılığı nedir?” Peygamber (s.a.a) şöyle buyurdu: “Tevazudur.” *13144

5704.Resulullah (s.a.a): “İnsanların Allah’a kullukta en üstün olanı büyük olduğu halde tevazu gösteren kimsedir.” *13145

5705.Resulullah (s.a.a): “Bir noksanlığı veya eksikliği olmaksızın Allah-u Teala’ya tevazu gösteren ve bir horluk ve sefaleti olmaksızın kendisini zelil kılan kimseye ne mutlu!” *13146

5706.İmam Ali (a.s): “Tevazu gibi hiçbir soy şerafeti yoktur.” *13147

5707.İmam Ali (a.s): “Şerafetli insanın süsü tevazudur.” *13148

5708.İmam Ali (a.s): “Tevazu faziletleri yayar.” *13149

5709.İmam Ali (a.s): “Mütevazi ol! Zira ki tevazu en büyük ibadetlerdendir.” *13150

5710.İmam Ali (a.s): “İnsana tevazu olarak kendi ölçüsünü bilmesi yeter.” *13151

5711.İmam Ali (a.s): “Her kim bir zenginin yanına gider ve zenginliği sebebiyle ona tevazu gösterirse dininin üçte ikisi ortadan kalkar.” *13152

5712.İmam Ali (a.s): “Allah'ın mükafatını elde etmek için, zenginin fakire gösterdiği tevazu ne kadar da güzeldir. Bundan daha güzeli ise, fakirlerin Allah'a dayanarak zenginlere karşı alçalmamalarıdır.” *13153

5713.İmam Rıza (a.s): “Tevazu insanların sana davranmasını istediğin şekilde onlara davranmandır.” *13154

5714.İmam Askeri (a.s): “Tevazu haset edilmeyen bir nimettir.” *13155


13144* Tenbih'ul-Havatir, 1/201
13145* el-Bihar, 77/179/10
13146* Tenbih'ul-Havatir, 2/66
13147* Nehc’ul-Belağa, 113. hikmet
13148* el-Bihar, 75/120/11
13149* Gurer’ul Hikem, 522
13150* el-Bihar, 75/119/5
13151* a. g. e.78/80/66
13152* Nehc’ul-Belağa, 228. hikmet
13153* a. g. e. 406. hikmet
13154* el-Kafi- 2/124/13
13155* Tuhef'ul-Ukul, 489

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


19. Bölüm
Tevazunun Alametleri

5715.İmam Sadık (a.s): “İnsanın bir mecliste makamından daha aşağı bir yerde oturması onun tevazusundandır.” *13156

5716.İmam Sadık (a.s) babalarından naklen şöyle buyurmuştur: “Şüphesiz insanın meclisin alt tarafında oturmaya razı olması, karşılaştığı kimseye selam vermesi, haklı bile olsa cedelleşmeyi terketmesi ve takva üzere övülmeyi sevmemesi insanın tevazusundandır.” *13157


13156* el-Kafi, 2/123/9
13157* el-Bihar, 75/118/3

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

20. Bölüm

Tevazunun Meyveleri

5717.Resulullah (s.a.a): “Şüphesiz tevazu, sahibinin yüceliğini artırır. O halde mütevazi olun ki Allah sizlere yücelik bağışlasın.” *13158

5718.Resulullah (s.a.a): “Her kim Allah için mütevazi olursa Allah onu yüceltir. O halde o kendi gözünde küçük ama insanların gözünde büyük olur. Her kim de büyüklük taslarsa Allah onu küçültür, böylece insanların gözünde küçük ve kendi gözünde büyük olur. İnsanların gözünde köpek ve domuzdan daha aşağı olur.” *13159

5719.İmam Ali (a.s): “Tevazunun meyvesi sevgi, kibrin meyvesi ise sövgüdür.” *13160

5720.İmam Ali (a.s): “Tevazu, bedenine heybet elbisesini giydirir.” *13161

5721.İmam Ali (a.s): “Tevazuyla işler düzene girer.” *13162

5722.İmam Ali (a.s): “Tevazu fazileti yayar, tekebbür ise rezaletleri açığa çıkarır.” *13163

5723.İmam Kazım (a.s): “Şüphesiz ekin toprakta biter, kaya parçası üzerinde bitmez. Hikmette işte böyledir. Mütevazi kimsenin kalbinde bayındır olur. Kibirli ve zorba kimsenin kalbinde bayındır olmaz. њira Allah tevazuyu aklın aracı, tekebbürü ise cehaletin aracı kılmıştır.” *13164

5724.İmam Kazım (a.s): “Allah mütevazi kimseyi tevazusu ölçüsünce yücelmez. Lakin kendi azameti ve yüceliği ölçüsünce onlara yücelik bağışlar.” *13165


13158* el-Kafi, 2/121/1
13159* Kenz’ul Ummal, 5737
13160* Gurer’ul Hikem, 4613, 4614
13161* el-Bihar, 77/287/1
13162* Gurer'ul-Hikem, 4302
13163* a. g. e. 522, 523
13164* el-Bihar, 78/312/1
13165* Tuhef'ul-Ukul, 399

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

21. Bölüm

Tevazulu Olmaya Katkıda Bulunan Şeyler

5725.İmam Ali (a.s): “Tevazuya ulaşmak hususunda sadece göğüs esenliğinden yardım almak mümkündür.” *13166

5726.İmam Ali (a.s): “Tevazu ilmin meyvesidir.” *13167

5727.İmam Ali (a.s): “Allah’ın yüceliğini, azametini bilenlerin büyüklük taslamamaları gerekir. O’nun büyüklüğünü tanıyanların yücelmeleri, ancak ona karşı tevazu göstermeleriyle mümkün olur.” *13168


13166* el-Bihar, 78/7/59
13167* Gurer'ul-Hikem, 301
13168* Nehc’ul-Belağa, 147. hutbe

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

364. Konu: Tevekkül

22. Bölüm

Tevekkül

“İş hakkında onlara danış, fakat karar verdin mi Allah’a güven, doğrusu Allah tevekkül edenleri sever.” *13169

“Ölümsüz, diri olan Allah’a güven, O’nu överek tespih et. Kullarının günahlarından haberdar olarak kendisi yeter.” *13170

5728.İmam Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: “İmanın dört rüknü vardır: Allah’a tevekkül, işleri Allah’a havale etmek, Allah’ın kazasından hoşnut olmak, aziz ve celil olan Allah’ın emirleri karşısında teslimiyette bulunmak.” *13171

5729.İmam Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: “Tevekkül sağlam bir kaledir.” *13172

5730.İmam Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: “Allah’a tevekkül her türlü kötülükten ve her türlü düşmanlıktan korunma sebebidir.” *13173

5731.İmam Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: “Yakinin gerçeği tevekküldedir.” *17174


13169* Al-i İmran, 159
13170* Furkan, 58
13171* el-Kafi, 2/47/2
13172* Gurer’ul Hikem, 544
13173* el-Bihar, 78/79/56
13174* Gurer’ul Hikem, 6484

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

23. Bölüm

Tevekkülün Anlamı

“Allah size yardım ederse, sizi yenecek yoktur; eğer sizi yardımsız bırakıverirse, O’ndan başka size yardım edecek kimdir? İnananlar yalnızca Allah’a tevekkül etsinler.” *13175

“De ki: “Allah’ın bize yazdığından başkası başımıza gelmez. O bizim mevlamızdır, iman edenler Allah’a güvensin.” *13176
bak. Fatır, 2, 10; Zümer, 38; Şura, 10; Fetih, 11; Teğabun, 13; Cin, 22; En’am, 80; Ahzab, 17

5732.Cebrail (a.s) kendisinden Allah’a tevekkülü soran Peygambere (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “Bir yaratığın sana ne zarar ne de fayda veremeyeceğini, sana bir şeyi vermeyeceğine ve sana bir şeyin ulaşmasına engel olamayacağını bilmek ve yaratıktan ümidini kesmektir. Kul böyle olunca artık Allah’tan başka hiç kimse için amel etmez. Ümidi ve korkusu Allah’tan başkası için olmaz. Allah’tan başka hiç kimseye tamah gözüyle bakmaz. İşte tevekkül budur.” *13177

5733.Resulullah (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “Her kim dağ vurur ve muska taşırsa tevekkülden uzaktır.” *13178

5734.Ebu Basir İmam Sadık’tan (a.s) şöyle nakletmiştir: “Her şeyin bir haddi ve sınırı vardır.” Ben (Ebu Basir) şöyle arzettim: “Fedan olayım! Tevekkülün had ve sınırı nedir?” İmam şöyle buyurdu: “Yakindir.” Ben şöyle arzettim: “Yakinin haddi ve sınırı nedir?” İmam şöyle buyurdu: “Allah’tan başka hiçbir şeyden korkmamandır.” *13179


13175* Al-i İmran, 160
13176* Tevbe, 51
13177* Mean’il-Ahbar, 261/1
13178* Sunen-u Ebi Mace, 3489
13179* el-Kafi, 2/57/1