HULASA - Mizan’ul Hikmet

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

138. Bölüm

Yalanın Neticesi

“Doğrusu Allah, aşırı yalancıyı doğru yola eriştirmez.” *13592

“Allah’a verdikleri sözden caydıkları ve yalancı oldukları için O’nunla karşılaşacakları güne kadar Allah kalplerine nifak soktu.” *13593

6107.Resulullah (s.a.a): “Yalan insanın yüzünü karartır.” *13594

6108.Resulullah (s.a.a): “Yalan rızkı azaltır.” *13595

6109.İmam Ali (a.s): “Yalanın neticesi, dünyada horluk, ahirette ise azaptır.” *13596

6110.İmam Ali (a.s): “Çok yalan söylemek dini bozar ve yükünü (günahı) büyük kılar.” *13597

6111.İmam Ali (a.s): “Yalan nifak ile sonuçlanır.” *13598

6112.İmam Ali (a.s): “Herkim yalan söylerse, mürüvvetini bozmuş olur.” 13599

6113.İmam Ali (a.s): “Yalancılıkla tanınan kimseye itimat az olur. Yalan söylemekten sakınan kimsenin sözlerine inanılır.” *13600

6114.İmam Ali (a.s): “Yalancı kimse yalancılığı ile üç şey elde eder: Kendisine oranla Allah’ın gazabını, insanların aşağılayıcı bakışlarını ve meleklerin düşmanlığını.” *13601

6115.İmam Ali (a.s): “Yalan söylemeye adet edinmek fakirlik getirir.” *13602

6116.İmam Sadık (a.s): “Yalan söyleme. Aksi taktirde değerin gider.” *13603

6117.İmam Sadık (a.s): “İnsan bir yalan söyler ve gece namazından mahrum kalır.” *13604

6118.İmam Sadık (a.s): “Allah’ın yalan söyleyen kimseler aleyhine yaptığı yardımlardan biri de unutkanlıktır.” *13605 *13606


13592* Gafir, 28
13593* Tevbe, 77
13594* et-Terğib ve’t-Terhib, 3/596/28
13595* a.g.e, 3/596/29
13596* Gurer'ul-Hikem, 4640
13597* a.g.e, 7123
13598* a. g. e. 1181
13599* a.g.e, 7794
13600* a. g. e. 8888 ve 9181
13601* a.g.e, 11039
13602* el-Bihar, 72/261/36
13603* a.g.e, 72/192/8
13604* a.g.e, 72/260/29
13605* “Yalancının mumu yatsıya kadar yanar” meşhur cümlesi de bu anlama işarettir.
13606* el-Kafi, 2/341/15

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

139. Bölüm

En Çirkin Yalan

“İnsanları, bilmediklerinden saptırmak için Allah’a karşı yalan uyduranlardan daha zalim kimdir?” *13607

“Allah’a karşı yalan uyduranların, kıyamet günü, yüzlerinin simsiyah olduğunu görürsün. Böbürlenenler için cehennemde bir durak olmaz olur mu?” *13608

6119.İmam Ali (a.s): “Benden sonra öyle bir zaman gelecek ki, o zamanda haktan daha gizli, batıldan daha aşikar bir şey olmayacak. Allah ve Resulü’ne yalan söylemekten daha fazla bir şey olmayacak.” *13609

6120.İmam Ali (a.s): “Allah’a yemin olsun ki eğer, gökten yere düşsem (veya yırtıcı kuşlar beni alıp götürse) bunu Allah Resulüne (s.a.a) yalan isnat etmekten daha çok severim.” *13610

6121.İmam Sadık (a.s): “Bir yalan oruçlu kimsenin orucunu batıl eder.” Ebu Basir: “Ben şöyle arzettim: “Bizim hangimizden böyle bir şey (her gün bir yalan attığı) görülmez ki?” İmam şöyle buyurdu: “Maksat senin anladığın gibi değildir. Aksine maksat, Allah, Resulü’ne (s.a.a) ve İmamlar’a (a.s) yalan isnat etmektir.” *13611

6122.İmam Sadık (a.s): “Allah ve Resulü’ne (s.a.a) yalan isnat etmek büyük günahlardandır.” *13612


13607* En’am, 144
13608* Zümer, 60
13609* Nehc’ul-Belağa, 147. hutbe
13610* Kurb’ul-İsnad, 133/466
13611* el-Kafi, 2/340/9
13612* a. g. e. s. 339/5

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

140. Bölüm

Yalanın Caiz Olduğu Yerler

6123.İmam Sadık (a.s): “Yalan şu iki yer dışında kınanmıştır: Zalimlerin şerrini uzaklaştırmak ve iki küsülüyü barıştırmak.” *13613

6124.İmam Sadık (a.s): “Söz üç kısımdır: “Doğru, yalan ve insanları barıştırmak için söylenen söz.” *13614

6125.İmam Sadık (a.s): “Barıştırmaya çalışan kimse yalancı sayılmaz.” *13615


13613* el-Bihar, 72/263/48
13614* el-Kafi, 2/341/16
13615* a. g. e. s. 210/5

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

141. Bölüm

Tevriye

“İbrahim yıldızlara bir göz attı ve “Ben rahatsızım” dedi.” *13616

“İbrahim: “Belki onu şu büyükleri yapmıştır, konuşabiliyorlarsa onlara sorun” dedi.” *13617

6126.Resulullah (s.a.a): “Şüphesiz kapalı konuşmalar, akıllı kimseyi yalan söylemekten alıkoyar.” *13618

6127.İmam Sadık (a.s), kendisine, “Birisi birinin evine geliyor ve onu çağırıyor, ama o şahıs cariyesine (onun olmadığı bir yeri işaret ederek) burada olmadığını söylemesini istiyor. (Bunun hükmü nedir?)” diye soran Abdullah b. Bekir’e şöyle buyurmuştur: “Sakıncası yoktur, bu yalan değildir.” *13619

13616* saffat,88-89
13617* Enbiya, 63
13618* Kenz'ul-Ummal, 8253
13619* Müstetrafat’is-Serair, 137/1

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

142. Bölüm

Yalan Sözler Dinlemek

“Yahûdilerden yalana kulak verenler vardır.” *13620

6128.İmam Ali (a.s): “Sapıkları kulaklarınıza musallat kılmayın.” *13621

6129.Bihar’ul-Envar’da şöyle yer almıştır: “İmam Sadık (a.s) kendisine, nakilcilere ve
6130.hikayecilere kulak vermek doğru mudur? diye sorulunca şöyle buyurmuştur: “Hayır!” Ve şöyle buyurmuştur: “Her kim kulağını bir konuşmacıya verirse ona ibadet etmiş olur. O halde eğer konuşmacı Allah hakkında konuşursa işiten kimse de Allah’a ibadet etmiş olur. Eğer konuşmacı iblisin sözlerini söylerse o dinleyen kimse de iblise ibadet etmiş olur.” *13622


13620* Maide, 41
13621* Nehc’ul-Belağa, 10. mektup
13622* el-Bihar, 72/264/1

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

390. Konu: Yaratıcı-Halık

143. Bölüm

Aklın Muhtemel Zararı da Defetmeye Çağrısı

6131.İmam Sadık (a.s) yaratılış ve ahireti inkar eden Abdulkerim b. Evca’ya şöyle buyurmuştur: “Eğer gerçek senin dediğin gibiyse –ki dediğin gibi değildir- hem biz hem de sen kurtulursunuz. Ama hakikat bizim dediğimiz gibiyse –ki gerçek dediğimiz gibidir- biz kurtulur sen ise helak olursun.” Abdulkerim arkadaşlarına dönerek şöyle dedi: “Ben kalbimde bir yanış ve hüzün hissediyorum. Beni götürün.” Dostları da onu alıp götürdüler ve Abdulkerim öldü.” *13623

13623* el-Bihar, 298/6

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

144. Bölüm

Yaratıcının İspatı

1-Fıtri Tanıma

“Hakka yönelerek kendini Allah'ın insanlara yaratılışta verdiği dine ver.” *13624

6132.Resulullah (s.a.a): “Her çocuk fıtrat üzere doğar. Yani aziz ve celil olan Allah’ın, yaratıcısı olduğunu bilme üzere doğar. Allah’ın şu sözü de buna işarettir: “Onlara, “Gökleri ve yeri kim yarattı?” diye soracak olursan, şüphesiz “Allah” derler.” *13625

6133.İmam Askeri (a.s), besmelenin tefsirinde şöyle buyurmuştur: “Allah, ihtiyaçlar ve zorluklar anında, her yaratığın O’ndan başka herkesten ümidini kestiği ve O’ndan başka her sebebin (bağının) koptuğu bir anda her yaratılmışın kendisine yöneldiği kimsedir.” *13626


13624* Rum, 30
13625* et-Tevhid, 331/9
13626* a.g.e, 231/5

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

2-Nedensellik Kanunu

“Onlar, yaratan olmaksızın mı yaratıldılar yoksa yaratanlar kendileri midir? Yoksa gökleri ve yeri kendileri mi yarattılar? Hayır, Allah'a kesin olarak inanmıyorlar.” *13627

6134.İmam Bakır (a.s), Şam alimlerinden birisinin “Allah eşyayı bir şeyden mi yaratmıştır yoksa bir şeysizlikten mi?” sorusu üzerine şöyle buyurmuştur: “Eşyayı, kendisinden önce var olan bir şeyden yaratmamıştır. Eğer bir şeyi bir şeyden yaratsaydı, onunla eşya arasında kesinti olmaz ve o şey sürekli Allah’la birlikte olurdu. Oysa Allah var olmuş, ama onunla birlikte bir şey olmamıştır.” *13628

6135.İmam Sadık (a.s), “Bir yaratıcının olduğunun delili nedir?” diye soran Ebu Şakir Deysani’ye şöyle buyurmuştur: “Kendimi iki hal üzere buldum: Ya ben kendimi yarattım yada başka birisi beni yaratmıştır. Eğer ben kendimi yarattıysam şu iki halden biridir: Ya (önceden de) vardım veya kendimi var ettim. Eğer önceden var idiysem ve kendimi vücuda getirdiysem, kendimi vücuda getirmeme bir ihtiyaç yoktur. Eğer yok idiysem, senin de bildiğin gibi yok olan bir şey, bir şeyi vücuda getiremez. O halde üçüncü bir şık geçerlidir. O da şu ki benim bir yaratıcım vardır ve o da alemlerin Rabbi olan Allah’tır.” Verecek bir cevabı olmayan Ebu Şakir kalkıp gitti.” *13629


13627* Tur, 35-36
13628* et-Tevhid, 66/20
13629* a.g.e, 290/10

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

3-Ayetler

6136.Şerh-u Nehc’il-Belağa’da şöyle yeralmıştır: “İmam Ali (a.s), gece namazını bitirince şu cümleyi çok tekrarlardı: “Şehadet ederim ki gökler, yer ve içinde olanlar senin varlığının nişaneleri ve kendisine davet ettiğin şeylerin tanıklarıdır. Hüccetini açıklayan ve rububiyetine tanıklık eden her şey, nimetlerinin eserlerinin nişanesi ve tedbirinin alametleridir.” *13630

6137.İmam Ali (a.s): “Ey doğru düzgün yaratılmış mahluk! Kat kat perdelerin arkasında, rahimlerin karanlığında inşa
6138.edilip korunan yaratık! İlk kez balçığın özünden yaratıldın...Sonra konulduğun yerden hiç görmediğin, menfaatlerini elde etmenin yolunu bilmediğin aleme çıkarıldın. Annenin memesinden beslenmeyi kim öğretti? İhtiyaçlarını arayacağın, isteyeceğin yerleri kim tanıttı?” *13631

6139.İmam Bakır (a.s) ise Allah-u Teala’nın, “Bu dünyada kör olan ahirette de kördür” ayeti hakkında şöyle buyurmuştur: “Göklerin ve yerin yaratılışının, gece ve gündüzün birbiri ardınca gelişinin ve gökyüzünün güneş ve ayla dönüşünün ve ilginç ayetlerinin bunun ötesinde daha büyük bir işe delalet ettiğini anlamayan kimse “ahirette de kördür.” Yani görmediklerini müşahede etmek hususunda kördür ve yol açısından daha sapıktır. *13632

6140.İmam Sadık (a.): “Acaba (aralarına) menteşe vurulmuş bir çift kapı görecek olursan bunun anlamsız olduğu mu sanırsın? Aksine o menteşenin iki kapıyı birleştirmek için vurulduğunu hemen anlarsın. O halde onların bir araya gelmesinde bir tür maslahat olduğunu ortaya koyarsın. Hakeza erkek hayvanın da adeta dişi olanı için temin edilmiş olduğunu görürsün. Bunlar da neslin devamı ve bekası için birleşirler. Felsefe ehli gözüktükleri halde kalpleri bu ilginç yaratılışı göremeyen, böylece tedbiri ve ondaki maksadı inkar eden kimseler helak olsun, yenilgiye uğrasın ve (ilahi rahmetten) uzak düşsün.” *13633

6141.İmam Sadık (a.s): “Ey Mufazzal! İnsan için taktir edilen yemek ve uyku gibi işleri bir düşün! Eğer bedenin rahatlığına olan ihtiyacını düşünmesi ve güçlerini buna zorlaması uyku ile sonuçlansaydı, belki de bu kendisine ağır gelecek, böylece uyku onu ezecek ve böylece bedeni eriyip gidecekti. (Uykuya mağlub düşecekti.)” *13634


13630* Şerh-i Nehc’ul-Belağa-i İbn-i Ebi’l-Hadid, 20/255
13631* Nehc’ul-Belağa, 163. hutbe
13632* el-Bihar, 3/28/2
13633* a.g.e. s. 75
13634* a.g.e. s. 78

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

4- Azimlerin Çözülmesi ve Himmetlerin Yok Olması

6142.İmam Ali (a.s), Allah’ı ispat eden bir delil sorulunca şöyle buyurmuştur: “Üç şeydir: Hallerin değişmesi, beden organlarının zayıflaması ve himmetlerin kırılması.” *13635

6143.İmam Sadık’a (a.s), “Rabbini neyle tanıdın?” diye sorulunca şöyle buyurmuştur: “Azimlerin bozulması ve himmetlerin kırılması ile tanıdım. Azmettim, azmim bozuldu ve himmet ettim himmetim kırıldı.” *13636


13635* a.g.e, s.55/29
13636* et-Tevhid, 289/8

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

145. Bölüm

Tabiat ve Yaratılışı Tabiata İsnad Etmek

6144.İmam Sadık (a.s), “Ey Mevlam! Şüphesiz bir topluluk yaratmanın tabiatın işi olduğunu sanmaktadır” diyen Mufazzal’a şöyle buyurmuştur: “Onlara sor bakalım: Bu tabiat ilim sahibi midir ve böyle işleri yapmaya kadir midir yoksa değil midir? Eğer ilim ve kudretinin olduğunu söylerlerse o halde yaratıcıyı ispat etmelerine ne engel olmaktadır. (Neden bu özelliklere sahip olan bir yaratıcının varlığına inanmıyorlar?) Zira tabiat Allah’ın yaratığıdır. Eğer tabiatın bu işleri ilim ve kastı olmaksızın yaptığını söylerlerse, işlerlerinde dürüstlük ve hikmet gördüklerin bu işin hikmet sahibi bir yaratıcıya ait olduğu açığa çıkmaktadır. Onların tabiat diye adlandırdıkları şey Allah’ın yaratılış ve varlık aleminde hakim kıldığı kanundur.” *13637
bak. 273. Konu; el-Ma’rifet (2)

13637* el-Bihar, 3/67

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

391. Konu: Yaşamak

146. Bölüm

En Tatlı Hayat

6145.İmam Ali (a.s): “En tatlı hayat zorlukları, yersiz sıkıntıları uzağa atmaktır.” *13638

6146.İmam Ali (a.s): “En güzel hayat kanaattir.” *13639

6147.İmam Ali (a.s): “En güzel ve huzurlu hayata, münezzeh olan Allah’ın
6148.kendisine kanaat nasip ettiği ve eşini onun için ıslah ettiği kimse sahiptir.” *13640

6149.İmam Sadık (a.s): “Güzel ahlaktan daha tatlı hayat yoktur.” *13641


13638* Gurer’ul Hikem, 2964
13639* a.g.e, 2918
13640* a. g. e. 3295
13641* İlel’uş-Şerayi’, 560/1

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

147. Bölüm

Hayatı Karartan Şey

6150.İmam Sadık (a.s): “Üç şey hayatı karartır: Zalim yönetici, kötü komşu ve kötü dilli küstah kadın.” *13642

6151.İmam Sadık (a.s): “Şu beş şeyden birine sahip olmayan kimsenin hayatı sürekli nakıs olur, aklı başından gider ve fikri meşgul olur: Birincisi beden sağlığı, ikincisi güven, üçüncüsü rızık genişliği, dördüncüsü uyumlu bir arkadaş (ravi: ) “Ben şöyle arzettim: “Uyumlu arkadaştan maksat kimdir?” İmam (a.s) şöyle buyurdu: “İyi kadın, iyi evlat ve iyi arkadaş” - ve beşincisi ise bütün bunların toplamı olan huzurdur.” *13643


13642* Tuhef’ul-Ukul, 320
13643* el-Hisal, 284/34

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

392. Konu: Yaşlanmak

148. Bölüm

Yaşlılık ve Saçların Beyazlaması

“Sizi güçsüz olarak yaratan, güçsüzlükten sonra kuvvetli kılan, sonra da kuvvetliliğin ardından güçsüz ve ihtiyar yapan Allah'tır. O, dilediğini yaratır; bilendir, kadir olandır.” *13644

6152.Resulullah (s.a.a): “Yaşlı kimse, dostunun sevgisi, uzun bir hayat ve çok malı olduğu müddetçe gençtir.” *13645

6153.İmam Ali (a.s): “Saçların beyazlaması ölümün habercisidir.” *13646

6154.İmam Ali (a.s): “Uyarıcı olarak kır saçlar yeter.” *13647

6155.İmam Ali (a.s): “Yaşlılığın vakarı benim nezdimde gençliğin tazeliğinden daha sevimlidir.” *13648

6156.İmam Ali (a.s): “Akıllı kimsenin yaşlı olunca aklı gençleşir. Cahil kimsenin yaşlı olunca, cehaleti gençleşir.” *13649

6157.İmam Bakır (a.s): “İbrahim (a.s) sabah sakalında bir beyazlık görünce şöyle dedi: “Alemlerin rabbi olan Allah’a hamdolsun ki beni bu çağa erdirdi ve bir an olsun ona isyan etmedim.” *13650

6158.İmam Sadık (a.s): “Mümine saçın beyazlığından daha hızlı koşan bir şey görmedim. Mümin için dünyada saçının beyazlaması vakardır. Kıyamet günü ise parlayan bir nurdur. Allah-u Teala beyaz saçıyla, Halil’i olan İbrahim’e (a.s) vakar bağışladı. Böylece İbrahim şöyle arzetti: “Ey Rabbim! Bu nedir?” Allah şöyle buyurdu: “Bu vakardır.” “İbrahim şöyle arzetti: “Ey Rabbim! Vakarımı artır.” *13651


13644* Rum, 54
13645* el-Bihar, 77/174/9
13646* Gurer’ul Hikem, 1202
13647* a. g. e 7019
13648* a. g. e 10099
13649* a. g. e 4169-4170
13650* İlel’uş Şeria, 104/2
13651* Emali et-Tusi, 699/1492

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet

149. Bölüm

Yaşlılara Saygı Göstermek

6159.Resulullah (s.a.a): “Yaşlı Müslümana saygı göstermek Allah’a saygı göstermektir.” *13652

6160.Resulullah (s.a.a): “Ümmetimin yaşlılarına saygı göstermek bana saygı göstermektir.” *13653

6161.İmam Sadık (a.s): “Yaşlılarınıza saygı gösterin ve sıla-i rahimde bulunun.” *13654

6162.İmam Sadık (a.s): “Büyüklerimize saygı göstermeyen ve küçüklerimize merhamet etmeyen kimse bizden değildir.” *13655


13652* el-Kafi, 2/165/1
13653* Kenz’ul Ummal, 6013
13654* el-Kafi, 2/165/3
13655* a. g. e h. 2