HULASA - Mizan’ul Hikmet

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet



İMAM MUHAMMED BAKIR (A.S) BUYURUYOR:

Bir gün İmam aleyhi's-selâm, yanında bulunanlara: "Yiğitlik nedir?" diye sordu. Onlardan her biri bir şey söyledi. İmam aleyhi's-selâm buyurdular ki: Yiğitlik aşağılanmamak için tamah etmemen, fakir olmamak için başkalarından bir şey istememen, sövülmemek için cimrilik yapmaman ve kendine düşman kazanmamak için de cahillikte bulunmamandır.

Kim Müslüman kardeşine yardım etmek ve ihtiyacını karşılamak için gayret göstermekten (ihtiyacı ister giderilsin, ister giderilmesin) çekinirse, günahı olan, sevap da almayacağı bir ihtiyacı karşılamak için çaba göstermeye duçar olur. Allah'ın razı olduğu yerde malını infak etmekten sakınan cimri kimse de, o malın kaç kat fazlasını Allah'ın sevmediği bir yerde sarfetmeye duçar olur.

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


294. Bölüm

Gerçek Cimri

1080.Resulullah (s.a.a): “Şüphesiz gerçek cimri malının farz zekatını vermeyen, akrabalarına bağışta bulunmayan ve bunlar dışında savurgan davranan kimsedir.” *1206

1081.Resulullah (s.a.a): “Gerçek cimri yanında adım zikredilince bana selavat getirmeyen kimsedir.” *1207

1206* Mean’il Ahbar, 245/4
1207* el-Bihar, 73/306/28

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


295. Bölüm

İnsanların En Cimrisi

1082.Resulullah (s.a.a): “İnsanların en cimrisi Allah’ın kendisine farz kıldığı şeylerde cimrilik edendir.” *1208

1083.Resulullah (s.a.a): “Şüphesiz insanların en cimrisi, selam hususunda cimri olandır.” *1209

1084.İmam Ali (a.s): “İnsanların en cimrisi, malını kendisinden esirgeyen ve varisine bırakan kimsedir.” *1210

1085.İmam Ali (a.s): “Şüphesiz insanların elinde olan şeyler hususunda cömert olmak (göz dikmemek), bağışlayarak cömert olmaktan daha üstündür.” *1211

1086.İmam Sadık (a.s): “Şüphesiz Müminlerin Emiri (a.s) beş deve yükü hurmayı birine gönderdi. Birisi Müminlerin Emirine (a.s) şöyle dedi: “Falan kimse senden (bu kadar) istemedi. Beş deve yükü yerine bir deve yükü ona yeterliydi.” Müminlerin Emiri (a.s) şöyle buyurdu: “Allah müminler arasında senin gibisini çoğaltmasın. Bağışlayan benim, cimrilik eden ise sen!” *1212


1208* el-Bihar, s. 300/2
1209* a.g.e, 76/4/11
1210* Gurer’ul Hikem, 3253
1211* Gurer’ul Hikem, 3537
1212* Vesail’uş-Şia, 6/318/1

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


296. Bölüm

Cimriliğin Nişanesi

1087.İmam Ali (a.s): “Sürekli bahane bulmak cimriliğin nişanesidir.” *1213

1088.İmam Ali (a.s): “Cimri, özür ve bahane bulmaya çalışan kimsedir.” *1214

1213* el-Bihar, 77/209/1
1214* Gurer’ul Hikem, 1275

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


69. Konu: Cömertlik

297. Bölüm

Cömertlik

1089.Resulullah (s.a.a): “Cömertlik Allah’ın en büyük hasletidir.” *1215

1090.Resulullah (s.a.a): “Allah, her dostunu cömertlik karakteri üzere yaratmıştır.” *1216

1091.İmam Ali (a.s): “Cömertlik (Allah’a ve insanlara) yakınlık sebebidir.” *1217

1092.İmam Ali (a.s): “Akla yardım etmek için sadece cömertlikten yardım alınır.” *1218

1093.İmam Ali (a.s): “Cömertlik aklın meyvesi, kanaat ise şerafetin delilidir.” *1219

1094.İmam Ali (a.s): “Cömertlik sevgi eker.” *1220

1095.İmam Ali (a.s): “Cömertlik sevgi kazandırır ve ahlakı süsler.” *1221

1096.İmam Sadık (a.s): “Cömertlik Peygamberlerin ahlakındandır ve imanın sütunudur. Mümin mutlaka cömerttir. Sadece yakin sahibi ve himmeti yüce kimse cömert olur. Zira cömertlik yakin nurunun yansımasıdır. Her kim hedefini tanırsa cömertlik etmek kendisine kolaylaşır.” *1222

1097.İmam Sadık (a.s): “En iyileriniz en cömertlerinizdir ve en kötüleriniz en cimrilerinizdir.” *1223

1215* Kenz’ul-Ummal, 15926
1216* a.g.e, 16204
1217* el-Bihar, 72/193/9
1218* a. g. e. s. 78/7/59
1219* Gurer’ul-Hikem, 2145
1220* a. g. e. 306
1221* a. g. e. 1600
1222* el-Bihar, 71/355/17
1223* a.g.e, s. 350/3

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


298. Bölüm

Cömert Kimse

1098.Aziz ve celil olan Allah Musa’ya (a.s) şöyle vahyetmiştir: “Samiri’yi öldürme, şüphesiz o cömerttir.” *1224

1099.Resulullah (s.a.a): “Cömert kimse Allah’a, insanlara ve cennete yakındır.” *1125

1100.Resulullah (s.a.a): “Cömert insanın hatalarını bağışlayın. Zira o sürçtüğü zaman Allah elinden tutar.” *1226

1101.İmam Sadık (a.s): “Günaha bulaşmış cömert bir genç, aziz ve celil olan Allah katında cimri yaşlı abitten daha sevimlidir.” *1227

1102.İmam Rıza (a.s): “Cömert insan, kendi yiyeceğinden yesinler diye insanların yiyeceğinden yer. Cimri insan ise, insanlar kendi yiyeceğinden yemesin diye onların yiyeceğinden yemez.” *1228

1224* el-Kafi, 4/41/13
1225* el-Bihar, 73/308/37
1226* Kenz’ul-Ummal, 16212
1227* el-Bihar, 73/307/34
1228* a.g.e, 71/352/8

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


299. Bölüm

Cömertliğin Sınırı

“Elini boynuna bağlayıp cimri kesilme, büsbütün de açıp tutumsuz olma, yoksa pişman olur, açıkta kalırsın.” *1229

1103.Resulullah (s.a.a): “İnsanların en cömerdi malının zekatını verendir.” *1230

1104.İmam Ali (a.s): “Cömertlik malını Allah için bağışlaman ve başkalarının malı karşısında sakınmandır.” *1231

1105.İmam Sadık (a.s): “Cömert ve kerim insan malını hak üzere harcayan kimsedir.” *1232

1106.İmam Sadık (a.s): “Cömertlik istenmeden yapılandır. İstenildikten sonra yapılan ise hayadır ve kınanma korkusudur.” *1233

1107.İmam Askeri (a.s): “Şüphesiz cömertliğin bir sınırı vardır, ondan yukarı gidildi mi israf olur.” *1234

1229* İsra, 29
1230* el-Bihar, 77/112/2
1231* Gurer’ul-Hikem, 1928
1232* el-Bihar, 71/353/11
1233* a.g.e, s.357/21
1234* a.g.e, s.407/115

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


70. Konu: Cuma

300. Bölüm

Cuma Günü

“Şahitlik edene ve edilene yemin olsun...” *1235

1108.Resulullah (s.a.a): “Cuma günü günlerin efendisidir. Aziz ve celil olan Allah nezdinde kurban ve fıtır gününden daha büyüktür.” *1236

1109.İmam Ali (a.s): “Her Cuma günü ailenize Cuma gününün gelişiyle ferahlasın diye bir miktar taze meyve verin.” *1237

1110.İmam Bakır (a.s): “Hayır ve şer Cuma günü iki kat artar.” *1238

1111.İmam Bakır (a.s): “Cuma günü verilen sadaka Cuma gününün diğer günlerden üstünlüğü sebebiyle iki kat artar.” *1239

1112.İmam Sadık (a.s) “Şahitlik edene ve edilene yemin olsun” ayetinin tefsirinde şöyle buyurmuştur: “Şahitlik eden Cuma günüdür, şahitlik edilen ise Arefe günü.” *1240

1235* Buruc, 3
1236* el-Bihar, 89/267/5
1237* a.g.e, 104/73/24
1238* a. g. e. 89/ 283/28
1239* Sevab’ul-A’mal, 220/1
1240* Mean’il-Ahbar, 299/2

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


301. Bölüm

Cuma Guslü

1113.Resulullah (s.a.a): “Ey Ali! İnsanlar her yedi günde bir defa gusletmelidir. O halde her Cuma günü, su bulmak için günlük yiyeceğini satmak ve aç kalmak pahasına da olsa guslet. Zira hiçbir müstehap şey Cuma guslünden daha üstün değildir.” *1241

1241* el-Bihar, 81/129/18

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


71. Konu: Çocukluk

302. Bölüm

Çocukluk

1114.Resulullah (s.a.a): “Çocuğun çocukluk dönemindeki yaramazlığı büyüklük çağında aklının artmasına sebep olur.” *1242

1115.İmam Ali (a.s): “Herkim küçüklükte sıkıntı çekmezse büyüklük çağında yüceliğe erişemez.” *1243

1116.İmam Ali (a.s): “Herkim küçüklüğünde soracak olursa, büyüklük çağında da cevap verir.” *1244

1117.İmam Ali (a.s): “Herkim küçüklüğünde öğrenmezse büyüklük çağında ilerleyemez.” *1245

1118.İmam Ali (a.s): “Cahil, yaşlı da olsa çocuk, bilgin ise genç bile olsa büyüktür.” *1246

1119.İmam Kazım (a.s): “Çocuğun küçük yaşta yaramazlığı beğenilmiştir. Zira bu kimse büyüklük çağında halim (yumuşak huylu) olur.” *1247
bak. el-Valid ve’l-Veled, 1889. Bölüm; el-Edeb, 49. Bölüm

1242* Kenz’ul Ummal, 30747
1243* Gurer’ul Hikem, 8272
1244* a. g. e. 8273
1245* a. g. e. 8937
1246* el-Bihar, 1/183/85
1247* el-Fakih, 3/493/4748

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


72. Konu: Delalet-Sapıklık

303. Bölüm

Sapıklığın Sebepleri

“İmanı küfre değiştiren, şüphesiz doğru yoldan sapmış olur.” *1248

“Kim Allah’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve ahiret gününü inkar ederse, şüphesiz derin bir sapıklığa sapmıştır.” *1249

“Allah’a ve Peygamber’e baş kaldıran şüphesiz apaçık bir şekilde sapmış olur.” *1250

“Heva ve hevesini ilah edinen, bilgisi olduğu halde Allah’ın şaşırttığı, kulağını ve kalbini mühürlediği, gözünü perdelediği kimseyi gördün mü? Onu Allah’tan başka kim doğru yola eriştirebilir? (Ey insanlar!) Anlamaz mısınız?” *1251

1120.İmam Ali (a.s): “Her sapıklığın bir sebebi vardır. Her ahdi bozan kimsenin bir şüphesi vardır.” *1252

1121.İmam Ali (a.s): “Dikkat edin! Dinin hükümleri birdir, yolu düz ve doğrudur. Kim, ona tabi olursa hedefe ulaşır, kazanır; kim ondan geri durur uzaklaşırsa, sapar ve pişman olur.” *1253

1122.İmam Ali (a.s): “Nebinizin Ehl-i Beyt'ine bakın, yollarına uyun, izlerini takip edin…Onlardan öne geçmeyin ki dalalete düşersiniz ve onlardan geri kalmayın ki helak olursunuz.” *1254

1123.İmam Ali (a.s): “Her kim ehl-i olmayandan hidayet dilerse sapar.” 1255
bak. el-Hidayet, 1793. Bölüm

1248* Barka, 108.ayet
1249* Nisa, 136
1250* Ahzab, 36
1251* Casiye, 23
1252* Nehc’ul Belağa, 148. hutbe
1253* a. g. e. 120
1254* a. g. e. 97. hutbe
1255* Gurer’ul-Hikem, 8501

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


304. Bölüm

Saptırıcılar

1124.İmam Ali (a.s): “Allah katında insanların en şerlisi, sapmış ve halkın da ona uyarak saptığı zalim imamdır. O yaşanan sünneti öldürür, terkedilen bidati diriltir.” *1256

1125.İmam Ali (a.s): “Allah’ın, yaratıklarından en fazla buğzettiği-sevmediği iki kişidir. Birincisi Allah’ın (günahları sebebiyle) kendi başına bıraktığı kimsedir. Bu kimse doğru yoldan sapmış; bidat sözlere ve halkı saptırıcı çağrılara yönelmiştir. O halde bu kimse, kendisi vasıtasıyla fitneye düşenler için bir fitnedir. Kendisinden önce doğru yoldan gidenlerin yolundan sapmıştır ve hayattayken veya ölümünden sonra kendine uyanlar için saptırıcıdır. (Dolayısıyla) Hem kendi günahının ipoteğindedir, hem de başkalarının günahını yüklenmiştir.” *1257

1126.İmam Ali (a.s) münafıkların sıfatı hakkında şöyle buyurmuştur: “Münafıklardan çekinmenizi tavsiye ederim. Onlar saptırıcı sapıklar ve hata işleyerek insanı hataya sevkedenlerdir.” *1258
bak. el-Hidayet; 1794. Bölüm

1256* Nehc’ul Belağa, 164. hutbe
1257* a. g. e. 17. hutbe
1258* a. g. e. 194. hutbe

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


305. Bölüm

Sapıklığın Erkanını Yok Eden Şeyler

1127.İmam Ali (a.s): “O halde ondan zorluklarınıza karşı yardım dileyin. Çünkü o küfür, nifak, azgınlık ve sapıklık gibi en büyük dertlere devadır.” *1259

1128.İmam Ali (a.s): “Sonra bu İslam, Allah’ın kendisi için seçtiği bir dindir…Sağlam esasıyla azgınlık ve sapıklık direklerini yıkmıştır.” *1260

1259* Nehc’ul Belağa, 176. hutbe
1260* a. g. e. 198. hutbe

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


73. Konu: Delilik

306. Bölüm

Deliliğin Çeşitleri

1129.Resulullah (s.a.a): “Gençlik de delilikten bir şubedir.” *1261

1130.İmam Ali (a.s): “Sinirlilik de bir çeşit deliliktir. Zira sahibi pişman olur ve eğer pişman olmaz ise deliliği aynen yerindedir.” *1262

1131.İmam Sadık (a.s): “Şüphesiz kendisine sorulan her soruya cevap veren kimse delidir.” *1263

1261* el-İhtisas, 343
1262* Nehc’ul-Belağa, 255. hikmet
1263* Mean’il-Ahbar, 238/2

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


307. Bölüm

Gerçek Deli

1132.Mişkat’ul-Envar’da şöyle yer almıştır: “Resulullah (s.a.a) bir delinin yanından geçti ve “Buna ne olmuş?” diye buyurdu kendisine, “Şüphesiz o delidir” dediklerinde ise o şöyle buyurdu: “Hayır o musibet görmüştür (hastadır). Şüphesiz deli dünyayı ahirete tercih eden kimsedir.” *1264

1133.Mişkat’ul-Envar’da şöyle yer almıştır: “Resulullah (s.a.a) ashabıyla otururken birisi geçti. O topluluktan bazısı, “Bu delidir” dediler. Resulullah (s.a.a) şöyle
1134.buyurdu: “Bu adam musibete uğramıştır. Şüphesiz deli gençliğini Allah’a itaat dışında geçiren kadın ve erkektir.” *1265

Cabir b. Abdullah el-Ensari: “Resulullah (s.a.a) sara hastalığına yakalanmış birinin yanından geçti ve şöyle buyurdu: “Bu adam deli değildir. Sizlere gerçek deliyi bildireyim mi?” Daha sonra şöyle buyurdu: “Gerçek deli yolda kibirli yürüyen, kendini beğenen, yanlarını ve omuzlarını hareket ettiren (kibirle yürüyen) kimsedir. Bu şahıs (sara hastalığına yakalanan kimse) ise hastadır.” *1266

1264* Mişkat’ul-Envar, 270
1265* a. g. e. 169
1266* Mean’il-Ahbar, 237/1