HULASA - Mizan’ul Hikmet

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


780. Bölüm

Deliller Üzere Hükmetmek

2769.Resulullah (s.a.a), miras ve bir miktar eski eşyalar hakkında birbiriyle ihtilafa düşen ve hüküm vermesi için huzuruna varan iki kişiye şöyle buyurmuştur: “Sizden birisi delil gösterme hususunda diğerinden daha konuşkan olabilir. O halde, ben herkime kardeşinin hakkından (alıp) diğerinin lehine hüküm verirsem, hakikatte ona ateşten bir parça vermiş olurum.” Bu esnada her ikisi de şöyle arzettiler: “Ey Allah’ın Resulü! Ben hakkımı karşı tarafa bağışlıyorum.” Allah Resulü şöyle buyurdu: “Hayır, aksine gidiniz, hak üzere malınızı bölüştürünüz, sonra kura çekiniz ve sonra birbirinizle helalleşiniz.” *5160

2770.Resulullah (s.a.a), birisiyle bir arazi hakkında ihtilafa düşen ve hüküm vermesi için kendisinin huzuruna gelen İmre’ul Kays’a şöyle buyurmuştur: “Bir delilin var mıdır?” O, “Hayır” diye arzetti. Peygamber şöyle buyurdu: “O halde ona yemin ettir.” İmre’ul Kays şöyle arzetti: “Bu durumda toprağımı alacaktır.” Peygamber şöyle buyurdu: “Eğer yeminiyle toprağını alırsa, Allah’ın kıyamet günü kendisine bakmadığı, amelini kabul etmediği ve kendisi için acı bir azabın olduğu kimselerden olur.” O şahıs dehşete kapıldı ve araziyi (İmre’ul Kays’a) geri verdi.” *5161

2771.İmam Ali (a.s): “Şu beş hususta hakim, hükmün zahirine göre
hükmetmelidir: “Velayet hakkında (Allah veya İmam’ın herkes için veya çocuğun velisi için tayin ettiği yöneticilik hakkı,) eşler hakkında (Müslümanlar arasında meşhur olan evlilik meseleleri), miraslar hakkında, kesimler hakkında (Müslümanların kesiminin helal olması) ve şahadetler hakkında. Şahitler zahiren emin ve güvenilir olurlarsa şehadetleri kabul edilir ve onların batınlarını araştırmak gerekmez.” *5162

2772.İmam Sadık (a.s): “Al-i Muhammed’in (s.a.a) Kaim’i kıyam edince, insanlar arasında Davud’un hükmüyle hükmeder, hiçbir delile ihtiyaç duymaz. Allah-u Teala bu hükmü ona ilham eder ve o ilmiyle hüküm verir.” *5163

5160* Mean’il-Ahbar, 279
5161* Tenbih’ul Havatir, 2/171
5162* el-Hisal, 311/88
5163* el-Bihar, 14/14/23

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


781. Bölüm

İmam’ın, “Bu Bir Hakimliktir” Sözü

2773.İmam Sadık (a.s): “Bir okulun öğrencileri en iyisini seçmesi için el hatlarını, Müminlerin Emiri’nin (a.s) önüne koydular. İmam (a.s) onlara şöyle buyurdu: “Bilin ki bu da bir tür hakimliktir. Bu konuda zulüm hakimlik hususunda zulüm gibidir. Öğretmeninize de şöyle deyiniz: Eğer uslandırmak için üç darbeden fazla vurursa kısas edilir.” *5164

5164* Vesail’uş-Şia, 18/582/2

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


170. Konu: Hürriyet-Özgürlük

782. Bölüm

Hürriyet

2774.İmam Sadık (a.s): “Beş haslet vardır ki bunlardan birine sahip olmayan kimsede fazla bir hayır ve nasip yoktur: Birincisi vefa, ikincisi tedbir, üçüncüsü haya, dördüncüsü güzel ahlak ve beşincisi ise diğer dört hasleti de kapsayan hürriyettir.” *5165

5165* el-Hisal, 284/33

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


783. Bölüm

Tüm İnsanlar Hürdür

2775.İmam Ali (a.s): “Ey insanlar! Şüphesiz Adem’den ne kul ve ne de cariye doğmuştur. Tüm insanlar hürdürler.” *5166

2776.İmam Ali (a.s): “Başkasının kölesi olma. Allah seni hür yaratmıştır.” *5167

2777.İmam Sadık (a.s): “Şüphesiz ki hür, her haliyle hürdür. Eğer ona bir bela gelirse sabreder başına bir musibet gelirse onu kırıp dökmez. Her ne kadar esir düşse, yenilse ve kolaylığı zorluğa dönüşse de! Nitekim Sıddık-i Emin olan Yusuf (a.s) da her ne kadar köle edildi, yenildi ve esir düştüyse de bütün bunlar onun özgürlüğüne zarar veremedi.” *5168

5166* Nehc’us-Saadet, 1/198
5167* Nehc’ul-Belağa, 31. mektup
5168* el-Kafi, 2/89/6

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


784. Bölüm

Özgürlük Ahlakı

2778.İmam Ali (a.s): “Güler yüzlülük hür insanların ahlakıdır.” *5169

2779.İmam Ali (a.s): “Şüphesiz haya ve iffet imanın hasletlerindendir. Bu ikisi hürlerin karakteri ve iyilerin ahlakıdır.” *5170

2780.İmam Ali (a.s): “Kanaatkar kul özgürdür. Tamahkar özgür ise köledir.” *5171

5169* Gurer’ul-Hikem, 467
5170* a. g. e. 3605
5171* Gurer’ul-Hikem, 413

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


171. Konu: Hüsran

785. Bölüm

Kendilerini Zarara Sokanlar

2781.Resulullah (s.a.a): “Hüsrana uğramış kimse, ahiretini ıslah etmekten gaflet etmiş kimsedir.” *5172

2782.Resulullah (s.a.a): “Ömrünü dünya talebinde tüketen kimse bu muamelede hüsrana uğramış ve başarıyı kaybetmiş kimsedir.” 5173

5172* Tenbih’ul-Havatir, 2/118
5173* a. g. e. s. 119

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


786. Bölüm

Dünya ve Ahiret Hüsranı

“İnsanlar içinde Allah'a, bir yönden kulluk eden vardır. Ona bir iyilik gelirse yatışır, başına bir bela gelirse yüz üstü döner. Dünyayı da ahireti de kaybeder. İşte apaçık kayıp budur.” *5174

2783.İmam Ali (a.s), “Büyük mutsuz kimdir?” diye sorulunca şöyle buyurmuştur: “Dünyayı dünya için terkeden, bundan dolayı (dünyayı) kaybeden, ahireti hususunda hüsrana uğrayan kimsedir ve bir de insanlara gösteriş için ibadet eden, çalışan ve oruç tutan kimsedir. Böyle bir insan dünya için dünyanın lezzetlerinden mahrum kalmış ve kendisini Allah için halis olduğu taktirde sevabına müstahak olacağı bir sıkıntıya düşürmüştür.” *5175

5174* Hac, 11
5175* Tenbih’ul-Havatir, 2/95

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


787. Bölüm

En Çok Hüsrana Uğrayanlar

“Size, amelce en çok kayıpta bulunanları haber verelim mi?” de. Dünya hayatında, çalışmaları boşa gitmiştir. Oysa onlar güzel iş yaptıklarını sanıyorlardı.” *5176

2784.İmam Ali (a.s): “İnsanların alışverişte en çok hüsranda olanı ve çaba göstermede en mutsuz olanı bedenini mal talebinde eriten ve istekleri mukadderat ile örtüşmeyen, böylece dünyadan hasretle ayrılan ve ahirete günahlarıyla ayak basan kimsedir.” *5177

5176* Kehf, 103-104
5177* Nehc’ul-Belağa, 430. hikmet

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


172. Konu: Hüzün-Keder

788. Bölüm

Hüzün

2785.Mesih (a.s): “Kimin hüznü çoğalırsa bedeni rahatsız olur.” *5178

2786.İmam Ali (a.s): “Hüzün yaşlılığın yarısıdır.” *5179

2787.İmam Ali (a.s): “Hüzün bedeni eritir.” *5180

2788.İmam Sadık (a.s): “Hastalıkların bedenlerin rahatsızlığı olması gibi, hüzünler de kalplerin rahatsızlığıdır.” *5181
bak. Ed-Dunya; 780. Bölüm

5178* Emali’es-Seduk, 436/3
5179* Tuhef’ul-Ukul, 214
5180* Gurer’ul-Hikem, 1039
5181* ed-Deavat, 118/276

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


789. Bölüm

Hüzün Doğuran Şey

2789.Resulullah (s.a.a): “İnsanların elinde olana bakanın hüznü uzar, esefi sürekli olur.” *5182

2790.İmam Ali (a.s): “Nice bir anlık şehvet uzun hüzünler doğurur.” *5183

2791.İmam Ali (a.s): “Her kim zarar veremeyeceği birine öfkelenirse hüznü uzar ve nefsine azap verir.” *5184

2792.İmam Ali (a.s): “Haset eden kimseden daha çok mazluma benzeyen bir zalim görmedim. Onun hasta bir ruhu, şaşkın bir kalbi ve sürekli bir hüznü vardır.” *5185

2793.İmam Ali (a.s): “Her kim amelde kusur ederse hüzne müptela olur.” *5186

2794.İmam Ali (a.s): “Sabırsızlıktan sakın. Şüphesiz sabırsızlık ümidi keser, ameli zayıflatır ve keder doğurur.” *5187

5182* A’lam’ud-Din, 294
5183* Emali et-Tusi, 533/1162
5184* Tuhef’ul-Ukul, 99
5185* el-Bihar, 73/256/29
5186* Nehc’ul-Belağa, 127. hikmet
5187* Deaim’ul-İslam, 1/223

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


790. Bölüm

Hüznü Gideren Şeyler

“İyi bilin ki, Allah'ın dostlarına korku yoktur, onlar üzülmeyeceklerdir.” *5188

2795.Resulullah (s.a.a): “Şüphesiz Allah, hikmet ve fazlıyla huzur ve ferahlığı yakin ve rızada, hüzün ve gamı ise şek ve hoşnutsuzlukta karar kılmıştır.” *5189

2796.Resulullah (s.a.a): “Ey insanlar! Dünya hüzün yurdudur, sevinç değil!
Zorluk yurdudur, rahatlık değil. O halde onu tanıyan bir ümitle sevinmez; zorluk ve darlık sebebiyle üzülmez.” *5190

2797.Resulullah (s.a.a): “La hevle vela kuvvete illa billah” (Allah’tan başka bir güç ve kuvvet yoktur) cümlesi doksan dokuz derde şifa verir ki en küçüğü hüzündür.” *5191

2798.İbn-i Abbas: “Resulullah’ın (s.a.a) sözlerinden sonra, Ali b. Ebi Talib’in (a.s) bana yazdığı mektup kadar hiçbir sözden istifade etmedim. O bana şöyle yazdı: “Allah’a hamd-ü senadan sonra...İnsan kendisine ulaşmayacak şey ulaşmadığı için hüzünlenir ve kendisine ulaşması mümkün olmayan şey ulaştığı için de sevinir. O halde ahiretten bir şeye eriştiğin zaman sevin ve ahiretten bir şeyi kaybettiğin zaman da eseflen. Eğer dünyadan bir şeye erişirsen sevinme, dünyadan bir şeyi kaybedersen de üzülme. Kederin ölümden sonrası için olmalıdır. Ve’s-Selam.” *5192

2799.İmam Ali (a.s): “Haya her güzelliğe ulaşma aracıdır.” *5193

2800.İmam Ali (a.s): “Elbiseleri yıkamak hüzün ve kederi giderir.” *5194

2801.İmam Sadık (a.s): “Eğer ölüm hak ise o halde sevinç neden?” *5195

2802.İmam Sadık (a.s): “Peygamberlerden biri gamdan dolayı Allah’a şikayette bulundu. Allah ona üzüm yemesini emretti.” *5196

2803.İmam Sadık (a.s): “Her kim kendinde bir hüzün görür de sebebini bilmezse başını yıkasın.” *5197
bak. Es-Surur; 934. Bölüm

5188* Yunus, 62
5189* Tuhef’ul-Ukul, 6
5190* A’lam’ud-Din, 343
5191* Kurb’ul-İsnad, 76/244
5192* Metalib’us-Suul, 55
5193* el-Bihar, 77/211/1
5194* el-Hisal, 612/10
5195* Emali’es-Seduk, 16/5
5196* el-Mehasin, 2/362/2262
5197* ed-Deavat, 120/284

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


791. Bölüm

Görünürde Bir Sebebe Dayanmayan

Hüzün ve Sevincin Sebebi

2804.Ebu Basir: “Dostlarımızdan biriyle birlikte Ebi Abdillah’ın (a.s) yanına vardım ve kendisine şöyle dedim: “Fedan olayım ey İbn-i Resulillah! Ben sebebini bilmediğim bir şeyden dolayı bazen hüzünleniyor ve kederleniyorum.” Ebu Abdillah (a.s) şöyle buyurdu: “Şüphesiz bu hüzün ve sevinç sizlere bizden ulaşmaktadır. Şüphesiz bize bir hüzün ve sevinç gelince size de gelir. Şüphesiz biz ve sizler aziz ve celil olan Allah’ın nurundanız.” *5198

2805.Bihar’ul-Envar’da rivayet edildiği üzere alime (a.s), “Birisi sebebini bilmeksizin hüzünlenmektedir” diye sorulunca şöyle buyurdu: “Eğer kendisine bir hüzün gelirse bilsin ki kardeşinin de bir hüznü vardır. Hakeza sebepsiz sevinmesi de aynı şekildedir. O halde kardeşlerin haklarını eda etmek için Allah’tan yardım dileyelim.” *5199

5198* İlel’uş-Şerayi’, 93/2
5199* el-el-Bihar, 74/227/20

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


792. Bölüm

Övülmüş Hüzün

2806.Resulullah (s.a.a): “Aziz ve celil olan Allah’a uzun hüzün gibi bir şeyle ibadet edilmemiştir.” *5200

2807.İmam Zeyn’ul-Abidin (a.s): “Şüphesiz Allah her hüzünlü kalbi sever.” *5201

2808.İmam Sadık (a.s): “Mümin sabah ve akşamı hüzünle geçirir. Bunun dışında bir şey onu ıslah etmez.” *5202

2809.İmam Sadık (a.s): “Her kim bizim için kaygılanır, hüzünlenir ve bize yapılan zulümden dolayı üzülürse nefes alışı tespih ve bizim için hüzünlenişi ibadet sayılır.” *5203
49. konu, el-Buka; el-Kalb, 1551. Bölüm

5200* Mekarim’ul-Ahlak, 2/367
5201* el-Kafi, 2/99/30
5202* ed-Deavat, 287/18
5203* el-Kafi, 2/226/16

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


173. Konu: İbadet

793. Bölüm

İbadet

“Ben insanları ve cinleri ancak bana ibadet etsinler diye yarattım.” *5204

2810.Resulullah (s.a.a): “İnsanların en üstünü ibadete aşık olup onunla sarmaş dolaş olan, kalbi ile onu seven, bedeni ile ona dokunan ve kendisini ona vakfedendir. Böyle kimse artık dünyanın kolay mı veya zor mu geçeceğinden hiç korkmaz.” *5205

2811.Resulullah (s.a.a): “Mesuliyet olarak ibadet yeter.” *5206

2812.Resulullah (s.a.a): “Rabbiniz şöyle buyuruyor: “Ey Ademoğlu! Kendini ibadete vakfet ki kalbini zenginlikle ve evini rızıkla doldurayım. Ey ademoğlu! Benden uzaklaşma. Aksi taktirde kalbini fakirlikle ve elini meşguliyetle doldururum.” *5207

2813.İmam Ali (a.s): “Allah bir kulu severse ona güzel ibadeti ilham eder.” *5208

2814.İmam Ali (a.s): “Kulluk beş şeydedir: Karnı yiyecekten boş bırakmak, Kur’an okumak, gece namazı kılmak, sabah vakti yakarmak ve Allah korkusundan ağlamak.” *5209

5204* Zariyat, 56
5205* el-Kafi, 2/83/3
5206* Tuhef’ul Ukul, 35
5207* Kenz’ul Ummal, 43614
5208* Gurer’ul Hikem, 4066
5209* Müstedrek’ul Vesail, 11/244/12875

[Kerbela44]

Ynt: HULASA - Mizan’ul Hikmet


794. Bölüm

Derinleşmenin ve Yakinin İbadetteki Rolü

2815.Resulullah (s.a.a): “Hiçbir ibadetin yakin olmaksızın değeri yoktur.” *5210

2816.Resulullah (s.a.a): “Allah’a onu görüyormuşsun gibi ibadet et. Şüphesiz sen O’nu görmesen de O seni görmektedir.” *5211

2817.İmam Ali (a.s): “Marifetle iç içe olmayan ibadette hayır gizli değildir.” *5212

2818.İmam Seccad (a.s): “Dinde derinleşme olmadığı taktirde ibadet olmaz.” *5213
bak. 420. konu, el-Yakin; el-Fıkh, 1494. Bölüm

5210* Kenz’ul Fevaid, 1/55
5211* Kenz’ul Ummal, 5250
5212* Tuhef’ul Ukul, 204
5213* a.g.e, 280