"Ney" Üflemek

Hamd Alemlerin Rabb'i olan Allah'a, Salat ve Selam Habibi Muhammed Mustafa'ya ve Pak Ehlibeyt'ine Olsun. Laneti de kıyamete kadar zalimlerin ve düşmanlarının üzerine olsun.

Arkadaşlar internette fazla araştırma zamanım olmuyor. o yüzden sizlere sormak istedim. ben sürekli ders çalışıyorum haliyle arada kafamı dağıtacak dinlendirecek bir şeylere ihtiyacım oluyor. onun için de ney üflüyorum. birkaç yerden çalgı aleti çalmak caiz değildir şeklinde laf işittim. EhliBeyt a.s Mektebi'nin acemi bir talebesi olarak sizlere sormak istedim. dersimi çalışıyorum namazımı kılıyorum kuranımı okuyorum duruma göre ilmihal gibi sahife-i seccadiye gibi kitaplarda okuyorum. ama geri kalan zamanda kendi kendime ney üflüyorum. bu durumda hükmü ne olaki bu işin?

Vesselam..

Ynt: "Ney" Üflemek

selamun aleykum değerli Şehid kardeşim. İnşallah imam zaman yolunda da şehid olursun.

Değerli kardeşim hiçbir müçtehidimizin bir müzik estrürümanı veya aleti hakkında haram veya helal dediğini duymadım. Çünkü müzik aletinin kendisi kullanılma amacına göre helal veya haram olur. Yoksa "saz, ney, mey, kaval helaldir" "davul" v.s. haramdır diye bir fetvaları yoktur. Eğer bir müzik aleti fasıkların eğlence esnasında çaldığı şarkıları çalıyorsa bu haramdır. Aynı müzik aleti müçtehitlerimizin helal olarak gördükleri ilahiler, islami marşlar çalıyorsa bu helaldir. Adam var saz ile imam Hüseyin'e mersiye çalar sen ağlarsın, adam var aynı "saz" la dansöz oynatır.

Aşşağıda Musa Aydın hocamızın sizin daha rahat anlayacağınız bir çalışması var. Ama lütfen anlamadığınız konuyu tekrar sorun ki, bizde sorumluluk altında kalmayalım.

SORU-1: Müzik ve şarkı dinlemenin haramlığıyla ilgili ayet ve hadislerden bize örnekler verebilir misiniz?
CEVAP-1:İslam’da insanın nefsani heveslerini kabartıp şehevi duygularını tahrik eden ve genellikle günah ehlinin dinlediği ve kullandığı müzikler haramdır. Bunun Kur’an ve hadislerde bir çok delili vardır ki biz bunlardan sadece bazılarına değinmekle yetineceğiz:

1- “…İğrenç bir pislik olan putlardan kaçının; batıl sözlerden de kaçının.”(Hac, 30)

ayetindeki “Batıl Söz”den maksadın ne olduğu İmam Muhammed Bakır’a (a.s) sorulunca, “Müzik” diye cevap verdi.
Yine
“İnsanlardan öyleleri vardır ki, bilgisizce Allah’ın yolundan saptırmak ve onu bir eğlence konusu edinmek için sözün lehv (boş ve amaçsız) olanını satın almaktadırlar. İşte onlar için aşağılatıcı bir azap vardır.”(Lokman, 6)
ayetindeki “lehvi söz”den maksadın ne olduğu sorulunca “Müzik onlardan birisidir.” buyurdu.
(Bihar-ül Envar, C.79, S.245)

2- Resulullah’tan (s.a.a) şöyle nakledilmiştir:
“Çalgı aletlerini ve müziği-şarkıyı dinlemekten kaçının; zira bunlar su ekini yeşerttiği gibi kalpte nifakı yeşertir (kalpte münafıklık doğurur).”
(Kenz-ül Ummal, Hadis: 40667)

3- İmam Cafer-i Sadık şöyle buyurmuştur:
“Müzik-şarkı Allah Azze ve Celle’nin ateş (azabı) vaad ettiği şeylerdendir. Zira şöyle buyurmuştur: ”
“İnsanlardan öyleleri vardır ki, bilgisizce Allah’ın yolundan saptırmak ve onu bir eğlence konusu edinmek için sözün lehv (boş ve amaçsız) olanını satın almaktadırlar. İşte onlar için aşağılatıcı bir azap vardır.”
(Lokman, 6)

4- İmam Cafer-i Sadık (a.s)
“(Tevbe edip salih amelde bulunanlar) o kimselerdir ki batıl söze şahitlik etmez ve boş ve yararsız sözle karşılaştıkları zaman, onurlu olarak (onun yanından geçerler (onu dinlemezler).”
(Furkan, 72)

ayetinin tefsirinde, “Maksat müzik-şarkıdır buyurdu.”
(Nur-us Sekaleyn Tefsiri, C.4, S.41)
5- Allah Resulü’nden şöyle nakledilmiştir:
“Müzik-şarkı, zinaya götüren bir merdiven gibidir.”
(Bihar-ül Envar, C.79, S.247)
6- Yüce Resulullah’tan (s.a.a) şöyle nakledilmiştir:
“Dört şey insanın kalbini bozar ve su ağacı yeşerttiği gibi insanın kalbinde nifakı (münafıklığı) yeşertir:
Lehvi (müzik-şarkı) dinlemek, ağzı bozukluk, (zalim sultanın kapısına gelmek (onunla haşir-neşir olmak) ve av peşine gitmek.”
(E-Hisal, S.227)
7- Resulullah (s.a.a):
“Müzik-Şarkı dinleyen kimseye, Ruhanilerin sesini dinleme izni verilmeyecektir. “Ya Resulallah, Ruhaniler kimlerdir?” sorulunca, şöyle buyurdu:
“Cennet karileri.”
(Tefsir-i Kurtubi, C.14, S.54)
8- Hz. Ali (a.s) Resulullah’tan (s.a.a) şöyle nakletmiştir:
“Ümmetimden bir grup maymunlaşacak; bir grup da domuzlaşacak (bu hayvanların sıfat ve özelliklerini kazanacaklar). Diğer bir grup yere batacaklar, bir grup ise şiddetli fırtınalara müptela olacaklar. Bu belalara yakalanmalarının sebebi, içki içmeleri, ipek elbise giymeleri (erkekler için) ve şarkıcı kadınlara ve müzik aletlerine ilgi duymalarıdır.”
(Ed-Dürr-ül Mensur, C.2, S.324)
9- Adamın birisi İmam Cafer-i Sadık’a (a.s) şöyle dedi:
“Benim bazı komşularımın şarkı söyleyen ve ud çalan cariyeleri vardır. Ben bazen tuvalete giderken onları dinlemek için orada gecikiyorum. (bunun bir sakıncası var mıdır? İmam (a.s) şöyle buyurdu:
“Yapma bunu.” Adam “Vallahi ben özellikle kendi ayağımla bunun için tuvalete gitmiyorum. Ama oraya giderken dinlemeye çalışıyorum.” diye cevap verince, şöyle buyurdu:
“Seni Allah’a yemin veriyorum, Allah Azze ve Celle’nin şu buyruğunu duymadın mı:
“Hiç şüphesiz kulak, göz ve kalp (dinlediğinden, gördüğünden ve algıladığından) sorumludur?” Adam şu cevabı verdi:
“Sanki ben Allah Azze ve Celle’nin kitabından bu ayeti (önceden) hiçbir Arap ve Acem’den duymadım! Hiç şüphesiz artık bunu terk ettim ve ben Allah’u Teala’dan bağışlanma diliyorum.”
(Men La Yahzurh-ul Fakih, C.1, S.80)
————
SORU-2:Benim günümüzde çoğumuzu (özellikle de gençleri) ilgilendirecek bir sorum var, bugüne kadar yazılmış sorulara göz attım; fakat bu soruyu bulamadım, öğrenmek istediğim şu: Günümüzdeki düğünlerde genellikle kadın erkek karışık oynuyorlar veya halay çekiyorlar. Bu konuya dinimiz yönünden bakılırsa ne sonuç elde edilir, dinde kadın erkeğin karışık oynamasına yer veriliyor mu? Ben verilmediğini zannediyorum ama bunu ispatlayacak belirli kanıtlar var mı? Size şimdiden teşekkür ediyorum
CEVAP-2: Muhterem kardeşim, kadın erkeğin birbirine karışacak ve mahrem namahrem sınırlarını ihlal edecek şekilde düğünlerde beraberce oynamaları, bilmem halay çekmeleri filan kesinlikle haramdır.
Zira kadın erkeğin şehvet gözüyle ve birbirlerine nefsanî olarak tahrik edecek şekilde bakmaları bile haram olduğu halde birbirlerine karışarak hiçbir sınıra riayet etmeyerek oynamaları vs. nasıl helal olabilir?
Bu konuda bir sürü Allah Resulü ve Ehlibeyt’inden nakledilen hadisler var. Müctehidlerimiz de bunlara dayanarak açık fetvalar vermişlerdir. Biz sözü fazla uzatmadan bu fetvalardan bazılarını nakletmekle yetiniyoruz:
Soru: Kadın ve erkeğin ister müzik eşliğinde olsun, ister olmasın radyo veya kasetten gınâ söylemelerinin hükmü nedir?
Cevap: Gınâ şer’an mutlak suretle haramdır. İster erkek söylesin ister kadın, ister canlı olsun ister kasetten, ister müzik aletleri eşliğinde olsun, ister olmasın gınâ söylemek ve dinlemek câiz değildir.
Soru: Müzik eşliği olmadan sesi boğazda titreterek şiir okumak câiz midir?
Cevap: Müzik aletleri eşliğiyle olmasa bile gınâ haramdır. Gınâdan maksat ise, sesi günah ve isyan meclislerine uygun olacak şekilde boğazda titreterek çıkarmaktır. Fakat şiir okumanın haddi zâtında hiç bir sakıncası yoktur.
Soru: Erkeğin kendi helâlinden lezzet almak amacıyla yabancı kadının gınâsını dinlemesi câiz midir? Acaba kadının, kendi kocası için ve erkeğin de kendi karısı için gınâ söylemesi câiz midir?
Allah Teala’nın gınâyı, günah ve isyan meclislerine uygun olduğu ve bunlardan ayrılmadığı için haram kıldığı ve dolayısıyla tapınılmaktan başka bir faydası olabileceği düşünülemeyen heykel yapıp satmanın haram oluşu gibi gınânın da haram oluşu, günah ve isyan meclislerinin haram olmasından kaynaklandığı söylenmektedir; bu görüş doğru mudur? Buna binaen, acaba günümüzde bu sebep ve etkenin olmayışı haramın kalkmasına sebep olabilir mi?
Cevap: Sesi günah ve isyan meclislerine uygun olarak boğazda titretmekten ibaret olan gınâ mutlak suretle, hatta kadının kocası için ve erkeğin de karısı için gınâsı bile haramdır.
Ve insanın eşinden lezzet almak istemesi gınâ dinlemeyi mubah etmez. Dinimizin gınâ söylemek, heykel yapmak vb. şeyleri haram kıldığı tespit olunmuştur ve bu ise Ehlibeyt fıkhındaki sabit hükümlerdendir. Bu gibi hükümler, varsayımlara dayanan ölçülere, psikolojik ve toplumsal etkilere bağlı değildir. Bu gibi şeyler haram unvanlarını korudukça haramdırlar ve mutlak suretle onlardan kaçınmak farzdır.
Soru: Doğum günlerin vs.de darbuka çalmanın hükmü nedir?
Cevap: Müzik ve çalgı aletlerini günah ve isyan meclislerine uygun olan coşturucu ve neşelendirici nitelikte kullanmak mutlak suretle haramdır.
Soru: Haram şeyler içeren kasetleri kopyalayarak çoğaltma karşılığında ücret almak câiz midir?
Cevap: Dinlenmesi haram olan kasetlerin kopyalanması ve bunun karşısında ücret alınması câiz değildir.
Soru: Müzik eşliği olmadan kadınlar toplantısında dans etmenin hükmü nedir? Eğer haramsa iştirak edenlerin toplantıyı terk etmeleri farz mıdır?
Cevap: Genel olarak dans etmek, eğer şehveti tahrik edici veya haram bir işi yada bir fesadı gerektirecek nitelikte olursa haramdır. Bu durumda, haram bir işi itiraz niteliğinde dans edilen yeri terk etmek, münkerden nehyetmenin örneği olursa, orayı terk etmek farzdır.
Soru: Erkeğin erkek için, kadının kadın için veya erkeğin kadınlar arasında veya kadının erkekler arasında halk oyunları oynamasının hükmü nedir?
Cevap: Şehveti uyandıracak veya haram bir işi veya bir fesadı gerektirecek nitelikte olursa veya kadın yabancı erkekler arasında dans ederse, mutlak suretle haramdır.
Soru: Kadının kadın için ve erkeğin de erkek için dans etmesinin hükmü nedir? Düğün törenine gitmek, toplumsal adetlere saygı açısından olursa, dans edilme ihtimali olduğunu göz önünde bulundurarak, bunun şer’an bir sakıncası var mıdır?
Cevap: Genel olarak dans etmek, eğer şehveti uyandıracak nitelikte olursa veya haram bir işi yada bir fesadı gerektirirse haramdır. Fakat dans edileceği muhtemel olan düğün törenlerine katılmak, haram işleyen kimseyi onaylamak sayılmazsa ve harama düşmeye de sebep olmazsa, sakıncası yoktur.
Soru: Acaba anne ve babaların, çocuklarının düğün törenlerinde dans etmeleri câiz midir?
Cevap: Haram dans türünden olursa, babaların veya annelerin bile evlatlarının düğün töreninde dans etmeleri haramdır.
Soru: Acaba kadının kocası için ve erkeğin de karısı için dans etmesi haram mıdır?
Cevap: Herhangi bir harama (örneğin haram olan müzik dinlemek gibi) düşmeden kadının kocası için ve erkeğin karısı için dans etmesi sakıncasızdır.
Soru: Müzik dinlemenin hükmü nedir? Hangi müzikler helaldir? Kadınlar kendi aralarında müzik eşliğinde oynayabilirler mi? (Cevabınızı kaynakları ile beraber alabilir miyim?) Zahmetleriniz için şimdiden teşekkür ediyorum. Allah, kendi yolunda çaba sarf eden herkesten razı olsun.
Cevap: 1- Lehvi müzik haramdır, yani günah meclislerine uygun müziği dinlemek ve çalmak caiz değildir. Fakat, müzik günah meclislerine uygun olmazsa dinlemek ve çalmak sakıncasızdır. Ölçü, müziğin bu meclislerde kullanılmasa bile, bu meclislere uygun olmasıdır; mevzunun teşhisi örfidir ve mükellefin vazifesidir.
2- Eğer oynamak, insanın şehvetini uyandıracak nitelikte olursa veya başka bir fesadı olursa, ister müzikle birlikte olsun ve ister müzikle olmasın oynamak caiz değildir. Kadının yabancı erkeklerin karşısında oynaması da mutlak suretle caiz değildir. Yine doğrusunu Allah daha iyi bilir.
Fetvanın ardından bir açıklama: Muhterem kardeşim gönderdiğimiz cevapta helal ve haram müziğin ölçüsü net bir şekilde ortaya konmuştur. O da Allah’a karşı günah işlendiği toplantı ortamlarına uygun olmasıdır. Yani eğlence maksatlı düzenlenen ve insanların şehvet ve nefsani arzularını tahrik edip kabartan ortamlara uygun bütün müzikleri dinlemek haramdır.
Dolayısıyla sizin örnek olarak verdiğiniz, kimseler de dahil, bugün Türkiye’de ün yapmış şarkıcı, türkücülerin bütün müzikleri hemen hemen bu ölçüye dahildir. Üstelik bütününe yakını batıl ve şeytani sözler içermektedir. Onun için mu’min bir insan mutlaka bunlardan kaçınması gerekir. Ha bunların yerine İlahiler, İslamî marşlar dinlenebilir. Elbette şunu da söylemek gerekir ki, bazı İslamî olarak lanse edilen müzikler de insanı oynatıp, şehevi duygularını tahrik eden, kısacası diskoteklerdeki pop müziklerini insana hatırlatan türdendirler maalesef. Onları da dinlemek kesinlikle haramdır.
MUSA AYDIN

Ynt: "Ney" Üflemek

Aleyna Aleyküm Selam;

Öncelikle güzel duanız için yürekten amin diyorum;

Özellikle "Müzik ve çalgı aletlerini günah ve isyan meclislerine uygun olan coşturucu ve neşelendirici nitelikte kullanmak mutlak suretle haramdır." kısmı benim için yeterli oldu. hemde müzik hükümlerinide öğrenmiş oldum vesilenizle.


Soruma cevap buldum, zaman ayırdığınız için Allah razı olsun.Vesselam..

[selmancan]

Ynt: "Ney" Üflemek

[quote author=ŞehiD date=1399628038 link=topic=25519.msg173447#msg173447]
Aleyna Aleyküm Selam;

Öncelikle güzel duanız için yürekten amin diyorum;

Özellikle "Müzik ve çalgı aletlerini günah ve isyan meclislerine uygun olan coşturucu ve neşelendirici nitelikte kullanmak mutlak suretle haramdır." kısmı benim için yeterli oldu. hemde müzik hükümlerinide öğrenmiş oldum vesilenizle.


Soruma cevap buldum, zaman ayırdığınız için Allah razı olsun.Vesselam..
[/quote]
bize de söyleyin yani ben şimdi sizden bir ney dinlemem caiz mi? istanbuldaysanız bir ney dinlemek isterim...

[Zainab]

Ynt: "Ney" Üflemek

bende ney üflüyorum. bu konu isabet oldu Allah razi olsun. sia'nin bakis acisi daha mantikli. sunnilerde ayni ayetlerle bir cok mana cikarilmaya calisiyor. her agizdan bir ses var malesef.

ney konusu hakkinda sunnilerde bir rivayet vardir. ney'in imam Ali a.s ile alakali olmasiyla.

rivayet söyle:
Bir gün, Rasulullah Efendimiz (s.a.v) Hz. Ali (r.a) ile sohbet ederken, kimseye anlatmaması şartıyla ona ilahi aşkın sırlarından bahseder. Hz. Ali, Efendimiz’den öğrendiği sırların ağırlığı altında adeta ezilir. Taşıyamaz olduğu bu hal onu alır, Medine şehrinin dışına kadar götürür. Ne kadar zamandır yürüdüğünü bilmediği çölde, yolu suyu çekilmiş bir kuyuya varır. Gönül dünyasına akmaya devam eden ilahi sırlar benliğine sığmaz olduğunda Hz. Ali dayanamaz artık, feyiz ve muhabbetle bezenmiş duygularını kupkuru kör kuyuya döker. Hz. Ali’nin dilinden dökülen sırların güzellikleriyle dolan kuyu da coşarak deruni bir heyecanla sel olur taşar. Taşan suların bereketi ile kuyunun etrafında bir bir kamışlar boy verir.

Aradan günler geçer ve kuyunun başına bir çoban gelir. Kamışlardan birini keser. Kestiği kamışın gövdesine çeşitli yerlerinden delikler açar. Sonra dudaklarına götürüp üfler. Çoban nefesini verir vermez kamıştan aşıkane inleme ve feryat sesleri yükselmeye başlar. Kamış her işiteni hayran bırakan seslerle birlikte ününü de yaymaktadır.
Efendimiz, kalbe vecd ve heyecan veren bu sesleri duyunca işin aslını anlar. Hemen Hz. Ali’yi çağırıp “Sana anlattığım sırrı açıkladın mı?” diye sorar. Hz. Ali “Evet, ya Rasulallah! O yüce sırrı kalbime sığdıramadım. Suyu çekilmiş bir kuyuya söylemeye mecbur kaldım” diye cevap verir. Mevlana’nın aktardığı bu hikayeye göre o kuyunun etrafında boy veren kamışlar “ney” diye bilinir.

sia da böyle bir rivayet varmidir acaba bunu merak ettim

[Ali Faruk]

Ynt: "Ney" Üflemek

Böyle bir rivayet bildiğim kadarıyla Şii kaynaklarında geçmez.
Neye gelince; Farsça'da kamışa ney derler. Şimdi merak ettiğim konu şu; kamıştan olan neyin, kavalın ve zurnanın birbirleriyle farkları nelerdir?

[Ali Faruk]

Ynt: "Ney" Üflemek

MÜZİK VE TEGANNİ

(Ayetullah Hamaneî)

Soru 40: Helâl müziği haram müzikten ayıran şey nedir? Acaba klasik müzik helâl midir? Bu konuda bize bir ölçü verebilir misiniz?

Cevap: Örfe göre günah ve eğlence meclislerine uygun olan eğlendirici ve coşturucu müzik haramdır. Bu alanda klasik müzikle diğer müzikler arasında hiçbir fark yoktur. Mevzunun teşhisi mükellefin örfî görüşüne bırakılmıştır. Böyle olmayan müziğin bir sakıncası yoktur.


Soru 41: Dinî kurum ve müesseselerce sakıncasız olduğu söylenen kasetleri dinlemenin hükmü nedir? Keman, viyola ve ney gibi müzik aletlerini kullanmanın hükmü nedir?

Cevap: Söz konusu kasetleri dinlemenin caiz olması, mükellefin kendi teşhisine bağlıdır; mükellef eğer kasetin, eğlence meclislerine uygun neşelendirici müziği içermediği ve içinde batıl sözler de olmadığı sonucuna varırsa, onu dinlemesinin sakıncası yoktur. Dolayısıyla, sırf bir dinî kurum ve müessese tarafından sakıncasız olduğunun söylenmesi, onun mubah olması için şer'î bir delil teşkil etmez. Müzik aletlerini, eğlence ve günah meclislerine uygun olan coşturucu ve eğlendirici müziklerde kullanmak caiz değildir; ama bu aletlerden makul amaçlar için helâl olarak yararlanmanın sakıncası yoktur. Örneklerin teşhisinde ölçü, mükellefin kendi görüşüdür.


Soru 42: Neşelendirici ve eğlendirici müzikten maksat nedir? Neşelendirici ve eğlendirici müziklerle diğer müzikleri ayırt etmenin yolu nedir?

Cevap: Neşelendirici ve eğlendirici müzik, sahip olduğu özellikleri nedeniyle insanı Allah Tealâ'dan ve ahlâkî erdemlerden uzaklaştıran, lâubalîliğe ve günaha sürükleyen müziktir. Mevzunun teşhisinde örfe baş vurulması gerekir.


Soru 43: Müzik hakkında hüküm verirken çalgıcın kişiliğinin, çalgı yerinin ve amacının etkisi var mıdır?

Cevap: Haram müzik, eğlence ve günah meclislerine uygun olan, olumsuz yönde insanı etkileyen, coşturan ve neşelendiren müziktir; bazen çalgıcın kişiliği veya çalgıyla söylenen söz, çalgı yeri ve diğer şartlar, müziğin, haram olan eğlendirici ve coşturucu müziğin veya bir başka haramın kapsamına girmesinde etkili olabilir; örneğin bu özellikler, fesadın bunu izlemesi sonucunu doğurabilir.


Soru 44: Müziğin haram oluşundaki ölçü, onun sadece coşturucu ve neşelendirici oluşu mudur, yoksa bunun yanında tahrik edici ve heyecanlandırıcı oluşunun da etkisi var mıdır? Eğer müzik, dinleyenleri kederlendirir veya ağlatırsa hüküm nedir? Müzik ve çalgı aletlerinin eşliğinde gazel okumanın ve dinlemenin hükmü nedir?

Cevap: Bunda ölçü, müziğin çalınmasının niteliği ile birlikte onun bütün özelliklerinin dikkate alınması; eğlence ve günah meclislerine uygun olan coşturucu ve eğlendirici müziklerden olup olmadığıdır. Bu durumda, tabiatı gereğince eğlendirici ve neşelendirici türden müzik, ister heyecanlandırıcı olsun, ister olmasın, ister dinleyiciyi kederlendirsin ve ister ağlatsın böyle bir müzik haramdır. Müzik aletleri eşliğinde okunan gazeller, günah ve fesat meclislerine uygun olan müzik hâlini alırlarsa, onları söylemek ve dinlemek haramdır.


Soru 45: İslâm fıkhına göre haram olan teganni nedir? Acaba sadece insan sesiyle sınırlı mıdır, yoksa müzik aletlerinden çıkan sesleri de içerir mi?

Cevap: Teganni, insanın, dalgalandırarak gırtlaktan çıkardığı, günah ve fesat meclislerine uygun coşturucu sesidir. Sesi bu şekilde gırtlakta dalgalandırarak çıkarmak ve onu dinlemek haramdır.


Soru 46: Düğün törenlerinde kadınların müzik aletlerinden olmayan kaplara ve diğer araçlara ritimle vurmaları caiz midir? Ses, meclisten dışarı çıkar ve erkekler de duyarsa hüküm nedir?

Cevap: Bunların caiz olması nasıl kullanıldıklarına bağlıdır. Eğer geleneksel düğün törenlerinde yaygın olduğu şekilde kullanılır, tahrik edici-coşturucu olmaz ve herhangi bir fesada ve günaha yol açmazsa sakıncası yoktur.


Soru 47: Kadınların, düğün törenlerinde tef çalmasının hükmü nedir?

Cevap: Eğlendirici ve neşelendirici makamlar çalmak amacıyla müzik aletlerini kullanmak caiz değildir. Fakat düğün törenlerinde kadınların kendi aralarında şarkı-türkü söylemelerinin caiz olması uzak bir ihtimal değildir.


Soru 48: Haram nitelikli teganni ile okunan müziği evde dinlemek caiz midir? Eğer insan bundan etkilen-mezse hüküm nedir?

Cevap: İster evde yalnız başına olsun, ister başkalarının yanında olsun ve ister etkilensin, ister etkilenmesin, bu tür müzikleri dinlemek her hâlükârda haramdır.


Soru 49: Daha mükellefiyet yaşına yeni erişen bazı gençler, İran İslâm Cumhuriyeti'nin resmî radyo ve televizyon kanallarından yayınlansa bile, mutlak suretle müziğin haram olduğuna fetva veren bir müçtehidi taklit etmektedirler; bu konuda hüküm nedir? Acaba ve-liyy-i fakih, dinlenilmesi helâl olan bir müziğin dinlenmesine müsaade etmiş olursa, hükümet hükümlerine istinaden verilen bu müsaade [hükümet yetkisini kullanarak müsaade etmesi] müziklerin caiz olması için yeterli midir, yoksa onların kendi müçtehitlerinin fetvalarına uygun olarak mı hareket etmeleri gerekir?

Cevap: Müzik dinlemenin caiz oluşu veya olmayışına fetva vermek hükümete ait verilen bir hüküm değildir; bu, fıkhî bir hükümdür. Bu konuda her mükellefin kendi taklit merciinin fetvasına uyması farzdır. Fakat müzik eğer eğlence, günah ve fesat meclislerine uygun olan coşturucu türden değilse ve herhangi bir günaha da yol açmıyorsa, haram olması için bir neden yoktur.


Soru 50: İlmihâl kitaplarında kullanılan "müzik ve teganni"den maksat nedir?

Cevap: Teganni, sesi eğlence meclislerine uygun olarak boğazda titretmektir. Bu, hem söyleyene, hem de dinleyene haram olan bir günahtır. Müzik ise, müzik aletleri çalmaktır; bu da eğer günah meclislerinde yaygın olduğu şekilde olursa, hem çalana ve hem de dinleyene haramdır. Ama bu şekilde değilse, özü itibariyle caizdir ve hiçbir sakıncası yoktur.


Soru 51: Sahibi sürekli müzik kaseti dinleyen bir yerde çalışıyorum ve dolayısıyla istemeden bunları dinlemek zorunda kalıyorum; acaba benim için bu caiz midir?

Cevap: Eğer kasetler eğlence ve günah meclislerine uygun olan eğlendirici teganni ve müzik parçaları içeriyorsa, onları dinlemek caiz değildir. Fakat o iş yerinde bu-lunmak zorunda iseniz, oraya gidip çalışmanızın sakın-cası yoktur; bununla beraber istemeyerek duymak zorunda olsanız bile, bu tür müzikleri dinlememeniz gerekir.


Soru 52: İran İslâm Cumhuriyeti radyo ve televizyon kanallarından yayınlanan müziklerin hükmü nedir? İmam Humeyni'nin (r.a) mutlak surette müziğin helâl olduğunu açıkladığı söylenmektedir; acaba bu doğru mudur?

Cevap: İmam Humeyni'nin (r.a) müziğin mutlak surette helâl olduğunu söylediği yalan ve iftiradır. İmam Humeyni (r.a) eğlence ve günah meclislerine uygun olan eğlendirici ve neşelendirici müzikleri haram bilmekteydi; nitekim bu hususta bizim de görüşümüz aynıdır. Fakat görüş farklılıkları, mevzunun teşhisinden kaynaklanmaktadır; çünkü mevzunun teşhisi mükellefin kendisine bırakılmıştır; dolayısıyla bazen çalgıçla dinleyicinin teşhisi farklı olabilir. Bu durumda mükellefe göre günah meclislerine uygun olan eğlendirici müziği dinlemesi haramdır. Fakat şüpheli müziklerin helâlliğine hükmedilir. Ve bir müziğin sırf radyo ve televizyondan yayınlanması, onun helâl ve mubah oluşuna dair şer'î delil teşkil etmez.


Soru 53: Bazen radyo ve televizyondan, bence eğlence ve günah meclislerine uygun olan müzikler yayınlanmaktadır; acaba bunları dinlemekten kaçınmam ve diğerlerini de engellemem gerekir mi?

Cevap: Sizce o müzikler, eğlence ve günah meclislerine uygun olan eğlendirici ve neşelendirici türdense, onları dinlemeniz caiz değildir. Fakat münkerden neh-yetme açısından diğerlerini sakındırmanız, onların da söz konusu müziğin, haram müzik türünden olduğu hususunda sizinle aynı görüşü paylaştıklarını bilmenize bağlıdır.


Soru 54: Batı ülkelerinde üretilen eğlendirici müzikleri ve tegannileri dinlemenin ve dağıtmanın hükmü nedir?

Cevap: Eğlence ve günah meclislerine uygun olan eğlendirici ve neşelendirici müziğin çalınması ve dinlenmesinin haram oluşunda, diller ve üretilen ülkeler a-rasında hiçbir fark yoktur; dolayısıyla günah nitelikli te-ganni veya haram müzikleri içeriyorlarsa, bu tür kasetlerin dağıtımı, alım satımı ve dinlenmesi caiz değildir.


Soru 55: Kadın ve erkeğin ister enstrüman eşliğinde olsun, ister olmasın radyo veya kasetten şarkı-türkü söylemelerinin hükmü nedir?

Cevap: Eğlence meclislerine uygun olarak söylenen şarkı-türkü şer'an haramdır. İster erkek söylesin, ister kadın, ister canlı olsun, ister kasetten, ister müzik aletleri eşliğinde olsun, ister olmasın, şarkı-türkü söylemek ve dinlemek caiz değildir.


Soru 56: Cami gibi mukaddes mekânlarda makul ve helâl hedef ve amaçlarla müzik çalmanın hükmü nedir?

Cevap: Eğlence ve günah meclislerine uygun eğlendirici ve neşelendirici müzik çalmak caminin dışında da olsa ve yine makul helâl amaçlar taşısa bile mutlak olarak caiz değildir. Fakat mukaddes yerlerde bazı münasebetler gereği müzik nağmeleri eşliğinde inkılap marşları vb. okumak ve söylemek, o yerin saygınlığıyla çelişmezse ve örneğin cami gibi yerlerde namaz kılanları rahatsız etmezse, sakıncası yoktur.


Soru 57: Enstrüman ve özellikle "santur" (kanuna benzer bir müzik aleti) çalmayı öğrenmenin bir sakıncası var mı? Diğerlerini buna teşvik etmenin hükmü nedir?

Cevap: Fesat ve günaha yol açmadığı takdirde haram olmayan müzik aletlerini makul ve mubah amaçla inkılap marşlarında, dinî marşlarda, yararlı kültürel vb. programlar uygulamada kullanmanın sakıncası yoktur. Bu amaçla bir enstrümanı çalmayı öğrenmenin ve öğretmenin özü itibariyle bir sakıncası yoktur.


Soru 58: Kadının, teganni ile okuduğu şiiri veya başka sözleri dinlemenin hükmü nedir? Bu konuda dinleyenin genç veya yaşlı, erkek veya kadın olması hükmü değiştirir mi? Dinleyen kişi kadının mahremi olursa hüküm nedir?

Cevap: Kadının sesi, eğlence meclislerinde yapıldığı gibi teganniyle çıkmazsa, dinleyen de lezzet alma kastıyla dinlemezse ve herhangi bir fesada ve olumsuzluğa da yol açmazsa onu dinlemenin sakıncası yoktur; yukarıdaki durumlar arasında da hiçbir fark yoktur.


Soru 59: Ülkelerin millî mirası olan geleneksel ve yerel müzikler haram mıdır?

Cevap: Örfte, halk arasında günah meclislerine uygun haram müziklerden sayılan her şey mutlak suretle haramdır; bu hususta ülkeler arasında ve geleneksel mü-ziklerle diğerleri arasında hiçbir fark yoktur.


Soru 60: Bazen Arapça yayın yapan radyolardan bazı müzikler yayınlanmaktadır; Arapça'yı dinleme şevkiyle bunlara kulak vermek caiz midir?

Cevap: Günah ve eğlence meclislerine uygun müzikleri dinlemek mutlak suretle haramdır; sırf Arapça dinleme şevki, bunları dinlemeyi şer'an helâl kılmaz.


Soru 61: Müzik aletleri eşliğinde olmadan nağmeli şiir okumak ve okununca eşlik etmek caiz midir?

Cevap: Müzik aletleri eşliğinde olmasa bile teganni ile söylenen müzik parçaları haramdır. Müzik parçaları derken fıskufücur meclislerine uygun olacak şekilde teganniyle söylenen sözleri kastediyoruz. Fakat şiir okumanın ve tekrarlamanın özü itibariyle hiçbir sakıncası yoktur.


Soru 62: Müzik aletlerinin alım satımının hükmü nedir? Bunları kullanmanın sınırı nedir?

Cevap: Eğlendirici olmayan müzikler çalmak amacıyla ortak amaçlı (hem helâl müzikler ve hem de haram müzikler için) kullanılan müzik aletlerinin alım satımının sakıncası yoktur.


Soru 63: Duayı, Kur'ân'ı ve ezanı müzik parçası gibi teganniyle okumak caiz midir?

Cevap: Sesi günah ve eğlence meclislerine uygun şekilde teganniyle çıkarmak, mutlak olarak hatta dua, Kur'ân, ezan, mersiye vs. okurken bile haramdır.


Soru 64: Günümüzde müzik, üzüntü, ıstırap, cinsel sorunlar ve kadınlardaki cinsel isteksizlik gibi bazı psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır; bunun hükmü nedir?

Cevap: Güvenilir ve uzman bir doktorun, hastanın tedavisinin müzikten yararlanmaya bağlı olduğuna dair kesin görüş belirtmesi durumunda hastanın tedavisinin gerektirdiği miktarda müzikten yararlanmasının sakıncası yoktur.


Soru 65: Eğlence meclislerine uygun olan müziği dinlemek insanın eşine eğilimini artırırsa, hüküm nedir?

Cevap: Sırf eşine eğiliminin artması amacını gütmesi, bu nitelikteki müziği dinlemek için şer'î bir ruhsat olamaz.


Soru 66: Kadının, çalgıçların kadınlardan oluştuğu bir grup eşliğinde, kadınlar için konser vermesinin hükmü nedir?

Cevap: Konser vermek, teganniyle ve coşturucu nitelikte olmazsa ve ona eşlik eden müzik de haram olan eğlendirici türden olmazsa, özü itibariyle sakıncalı değildir.


Soru 67: Eğer müziğin haram oluşunda ölçü, neşelendirici ve günah meclislerine uygun oluşu ise, bu durumda bazı insanları ve hatta mümeyyiz olmayan yani iyiyle kötüyü ayırt edemeyen çocukları coşturan marş ve müziklerin hükmü nedir? Acaba kadınların teganni ile okudukları müptezel, bayağı kasetler, coşturucu olmazsa yine haram mıdır? Sürücülerinin genellikle bu gibi kasetler kullandığı umumî taşıtlara binen yolcuların ne yapması gerekir?

Cevap: Teganniyle çıkarılan neşelendirici ses ve o-kunan müzik, nitelik veya içerik ya da çalgıcın çalgı aletlerini kullanırken veya şarkıcının okurken sergilediği özel durum itibariyle eğlence ve günah meclislerine uygun müzik türünden olursa, bu, bunu dinlediğinde coşmayan kimse için bile haramdır. Haram olan coşturucu müzik okunduğunda ve çalındığında, taşıtlardaki bütün yolcuların bunları dinlemekten sakınmaları ve diğerlerini bu münkerden sakındırmaları gerekir.


Soru 68: Erkeğin kendi helâlinden lezzet almak amacıyla yabancı bir kadının teganniyle söylediği haram müziği dinlemesi caiz midir? Acaba eşlerin birbirleri için haram nitelikli müzik söylemeleri caiz midir? Allah Teala'nın müziği, günah ve eğlence meclisleriyle iç içe olduğu ve bunların birbirlerinden ayrı tutulamayacağından dolayı haram kıldığı ve dolayısıyla tapınılmaktan başka bir amaca yönelik olabileceği düşünülemeyen heykel yapıp satmanın haram oluşu gibi, müziğin de haram oluşu, günah ve eğlence meclislerinin haram olmasından kaynaklandığı söylenmektedir; bu görüş doğru mudur? Buna binaen, acaba günümüzde bu şart ve sebebin olmayışı haramın kalkmasını gerektirmez mi?

Cevap: Eğlence ve günah meclislerine uygun olarak teganniyle söylenen müzik, mutlak olarak, hatta kadının kocası için ve erkeğin eşi için olsa bile haramdır. İnsanın eşinden lezzet almak istemesi, günah nitelikli müziği dinlemesini mubah kılmaz. Dinimizde teganni ile müzik söylemenin, heykel yapmanın vb. şeylerin haram oluşu şeriata taabbütle ispatlanmıştır ve Ehlibeyt fıkhındaki sabit hükümlerdendir. Bu gibi hükümler, varsayımlara dayanan ölçülere, psikolojik ve toplumsal etkileşimlere bağlı değildir. Bu gibi şeyler, haram niteliğini korudukça haramdırlar ve her hâlükârda onlardan kaçınmak gerekir.


Soru 69: Görünüşte milî marşlar niteliğinde olan ve örfte de milî marşlar olarak bilinen bazı müzikler var; fakat bunları söyleyen kişinin marş kastıyla mı, yoksa eğlence ve coşturucu müzik kastıyla mı söylediğini bil-miyoruz. Bu tür müzikleri dinlemenin hükmü nedir? Bunları söyleyen kişinin Müslüman olmadığı, fakat söylediği sözlerin vatan sevgisini aşıladığını ve insanı vatanın işgali karşısında direnmeye sevk ettiği dikkate alındığında bunları dinlemenin hükmünü açıklar mısınız?

Cevap: Dinleyiciye göre örf açısından eğlendirici ve neşelendirici bir nitelik taşımazsa, bunları dinlemenin hiçbir sakıncası yoktur; söyleyenin niyetinin ve söylediği sözlerin içeriğinin bu konuda hiçbir etkisi yoktur.


Soru 70: Bazı spor dallarında antrenör ve uluslararası hakem vasfını taşıyan bir genç, meslek gereği haram müzik çalınan klüplere girmek zorunda kalıyor; geçiminin bir bölümünü bu yolla temin ettiği ve bulunduğu bölgede iş sahalarının az olduğu göz önünde bulundurulursa acaba bu kişinin buralara girmesi caiz midir?

Cevap: Söz konusu müziği dinlemesi haram olmasına rağmen bu meslekte çalışmasının sakıncası yoktur. Dinlemekten sakınma kaydıyla, çaresizlik durumlarında haram müzik meclislerine girmesi caizdir; bu durumda elinde olmaksızın bu müzikleri duymasının sakıncası yoktur.


Soru 71: Acaba sadece müziği dinlemek mi haramdır, yoksa onu elinde olmayarak duymak da mı haramdır?

Cevap: Eğlendirici ve neşelendirici haram müziği duymak, dinlemek hükmünde değildir. Fakat bazı yerlerde örfe göre duymak da dinlemek sayılmaktadır.


Soru 72: Günah ve eğlence meclislerinde yaygın olmayan aletlerle, bir müzik enstrümanı eşliğinde Kur'ân okumak caiz midir?

Cevap: Kur'ân-ı Kerim'in ayetlerini güzel bir şekilde ve Kur'ân'ın şanına yakışır nağmelerle okumanın sakıncası yoktur; hatta haram olan teganni haddine ulaşmaması kaydıyla tercih edilir bir şeydir; fakat müzik enstrümanı eşliğinde Kur'ân okumak şer'an doğru değildir.


Soru 73: Milat (doğum) günleri vb. törenlerde darbuka çalmanın hükmü nedir?

Cevap: Müzik ve çalgı aletlerini eğlence ve günah meclislerine uygun olan coşturucu ve neşelendirici nitelikte kullanmak mutlak suretle haramdır.


Soru 74: Öğrencilerin, Eğitim Bakanlığı'nın marş ekipleri ve bando takımlarında kullandıkları müzik aletlerinin hükmü nedir?

Cevap: Örf açısından hem helâl, hem de haramda kullanılabilecek müzik aletlerini eğlendirici olmamak kaydıyla helâl amaçlarla kullanmak caizdir; fakat örfen sadece haramda kullanılan ve eğlenceye has aletlerden sayılan müzik aletlerini kullanmak caiz değildir.


Soru 75: Müzik aletlerinden sayılan "santur" aleti i-mal etmek ve bir meslek olarak ondan kazanç elde etmek caiz midir? Acaba bu sanayiyi geliştirmek ve çalgıçları bu aleti çalmaya teşvik etmek için yatırım yapmak ve yardım etmek caiz midir? Geleneksel müziği yaymak ve ihya etmek amacıyla ülkenin geleneksel müziklerini öğretmek caiz midir?

Cevap: Millî veya inkılâp marşları icra etmek ve herhangi yararlı ve helâl bir işte müzik çalmak için çalgı aletlerinin kullanımı, günah ve fesat meclislerine uygun olan coşturucu sınıra ulaşmadığı sürece sakıncası yoktur. Bunun gibi aynı amaçla çalgı aletlerinin yapımı, öğretim ve öğreniminin kendi başına bir sakıncası yoktur.


Soru 76: Hangi aletler eğlendirici sayılır ve kullanılması hiçbir durumda caiz değildir?

Cevap: Helâl menfaati olmayan ve genelde eğlendirici, coşturucu ve fesada sevk edici alanlarda kullanılan aletler.


Soru 77: Haram içeren ses kasetlerini kopyalayarak çoğaltma karşılığında ücret almak caiz midir?

Cevap: Dinlenmesi haram olan kasetlerin kopyalanması ve bunun karşılığında ücret alınması caiz değildir.

Ynt: "Ney" Üflemek

[quote author=Ali Faruk link=topic=25519.msg173457#msg173457 date=1399673088] Böyle bir rivayet bildiğim kadarıyla Şii kaynaklarında geçmez. Neye gelince; Farsça'da kamışa ney derler. Şimdi merak ettiğim konu şu; kamıştan olan neyin, kavalın ve zurnanın birbirleriyle farkları nelerdir? [/quote]

kardeşim bu aynı kavun ile karpuzun farkına benzer