Ezanin türkcelestirilmesi fikrini ortaya atan kisi, türk milliyetciliginin fikir babasi sayilan ziya gökalp idi.
ziya gökalpin türkcülük ugruna ortaya attigi bu teorileri uygulayicida Mustafa kemal olmustur.
1931 yilinda Dolmabahce sarayinda bizzat atatürkün baskanligi ve gözetiminde yürütülen ibadet dilinin türkcelestirilmesi calismalarina katilan hafizlar, Ramazanin sonuna kadar tekbir, ezan, kamet, sala ve hutbenin türkcelestirilmesi üzerine yogun bir sekilde calismaya basladilar.
daha sonra Ramazanin bitimiyl 1932 yilinin subat ayina kadar gecen süre icerisinde de kuranin türkcelestirilmesi üzerinde calisildi. kuranin türkcelestirilmesi calismalarinda da Atatürk, hem güzel sesinden ve hem de hitabetteki düzgünlügünden dolayi hafiz sadettin kaynak'i calismalarin organizatörü kilmisti.
saz ve orkestra heyeti ile birlikte yürütülen kuranin türkcelesstirilmesi calismasina süleymaniye müezzini hafiz kemal, besiktasli riza, sultan selimli riza, hafiz burhan, hafiz yasar okur ve hafiz nuri katilmislardi.
saz heyetinde ise; selanikli kanuni mustafa, misirli udi ibahim ve kemani nobaryan var idi. saz heyetinde iki erkekle bir kadin sesleriyle eslik edyorlar ve okunan türkce kuarna ritm (!) vermeye calisiyorlardi...
bu müzisyenlerin türkcelestirdigi ezanin yeni sekli, diyanet isleri baskanliginca atatürkün de onayindan gecmis seliyle tüm müftülüklere tamimen ocak 1932'den itibaren gönderilmis oldu...
ezanin hmen arkasindan tekbir, tehlil ve salavat-i serifelerin türkcelestirilmis sekli de diyanet isleri reisligince bütün müftülüklere tamimen gönderildi. diyanet isleri reisi börekcizade rifat efendinin tüm müftülüklere gönderdigi tebli de sunlar yaziliydi:
Türkce olarak camilerimizden ve minarelerimizden okunmaya baslanan ezanin ahengini saglamak ve milli devlet politikamiza aykiri düsmemek üzere (!) tekbir ve salavati serifeler de asagidaki sekilde türkcelestirilmistir...
tekbir ve salavati serifeler icin bu yeni sekli kullanmayanlar icin de, türk ceza kanununun 526. maddesi geregi ceza öngörüldü. 2 haziran 1941 tarihli kanunla bu maddeye yapilan ilaveye göre (herhangi bir yerde, örev disinda bile olsa ve görevli olmasa bile) arapca olarak ezan okuyanlar ve tekbir getirip, salavati serife zikredenler icin üc ay hapisle cezalandirma kabul edildi.
(hasah hüseyin ceylan, cumhuriyet dönemi din- devlet iliskileri, 1990, risale y. ist. c.2 s.280,281,286. vd. türkce ezan okuyanlara hapishanelerde yapilan zulüm ve iskenceler hakkinda daha genis bilgi icin H.hüseyin ceylanin yazdigi "cumhuriyet dönemi din-devlet iliskileri" adli kitabini tavsiye ederiz)
ziya gökalpin türkcülük ugruna ortaya attigi bu teorileri uygulayicida Mustafa kemal olmustur.
1931 yilinda Dolmabahce sarayinda bizzat atatürkün baskanligi ve gözetiminde yürütülen ibadet dilinin türkcelestirilmesi calismalarina katilan hafizlar, Ramazanin sonuna kadar tekbir, ezan, kamet, sala ve hutbenin türkcelestirilmesi üzerine yogun bir sekilde calismaya basladilar.
daha sonra Ramazanin bitimiyl 1932 yilinin subat ayina kadar gecen süre icerisinde de kuranin türkcelestirilmesi üzerinde calisildi. kuranin türkcelestirilmesi calismalarinda da Atatürk, hem güzel sesinden ve hem de hitabetteki düzgünlügünden dolayi hafiz sadettin kaynak'i calismalarin organizatörü kilmisti.
saz ve orkestra heyeti ile birlikte yürütülen kuranin türkcelesstirilmesi calismasina süleymaniye müezzini hafiz kemal, besiktasli riza, sultan selimli riza, hafiz burhan, hafiz yasar okur ve hafiz nuri katilmislardi.
saz heyetinde ise; selanikli kanuni mustafa, misirli udi ibahim ve kemani nobaryan var idi. saz heyetinde iki erkekle bir kadin sesleriyle eslik edyorlar ve okunan türkce kuarna ritm (!) vermeye calisiyorlardi...
bu müzisyenlerin türkcelestirdigi ezanin yeni sekli, diyanet isleri baskanliginca atatürkün de onayindan gecmis seliyle tüm müftülüklere tamimen ocak 1932'den itibaren gönderilmis oldu...
ezanin hmen arkasindan tekbir, tehlil ve salavat-i serifelerin türkcelestirilmis sekli de diyanet isleri reisligince bütün müftülüklere tamimen gönderildi. diyanet isleri reisi börekcizade rifat efendinin tüm müftülüklere gönderdigi tebli de sunlar yaziliydi:
Türkce olarak camilerimizden ve minarelerimizden okunmaya baslanan ezanin ahengini saglamak ve milli devlet politikamiza aykiri düsmemek üzere (!) tekbir ve salavati serifeler de asagidaki sekilde türkcelestirilmistir...
tekbir ve salavati serifeler icin bu yeni sekli kullanmayanlar icin de, türk ceza kanununun 526. maddesi geregi ceza öngörüldü. 2 haziran 1941 tarihli kanunla bu maddeye yapilan ilaveye göre (herhangi bir yerde, örev disinda bile olsa ve görevli olmasa bile) arapca olarak ezan okuyanlar ve tekbir getirip, salavati serife zikredenler icin üc ay hapisle cezalandirma kabul edildi.
(hasah hüseyin ceylan, cumhuriyet dönemi din- devlet iliskileri, 1990, risale y. ist. c.2 s.280,281,286. vd. türkce ezan okuyanlara hapishanelerde yapilan zulüm ve iskenceler hakkinda daha genis bilgi icin H.hüseyin ceylanin yazdigi "cumhuriyet dönemi din-devlet iliskileri" adli kitabini tavsiye ederiz)
